Page 33 - 3 ADIM DENEME SINAVI (TYT) TYT KİTAP 3.ADIM

TYT • SOS 3. ADIM • 1. DENEME

14. “Form” kavramı Aristoteles’in varlık felsefesinin de 15. İnsanın, insan onuruna yaraşır biçimde yaşaması ve
Platon’un görüşlerinin de temelinde vardır. Bu bağ- böyle bir yaşayışın olanağını bulması temel hak ve
lamda form genel anlamıyla bir varlığı o varlık yapan özgürlüklere sahip olmasına bağlıdır. İnsanın temel
şeydir, varlığın değişmeyen özü, temel niteliğidir. haklarının sağlanabilmesi ise egemenlik sorunuyla
Örneğin bir çiçeği çiçek yapan şey şekli, rengi, bü- yakından ilişkilidir. Klasik egemenlik anlayışı 1789
yüklüğü değildir, değişebilir özelliklerinin dışında ve devrimiyle birlikte anayasal bir düzleme oturmuş
ötesinde o şeye çiçek denmesinin sebebidir. Ancak olsa da temellerini Machaivelli, Bodin, Hobbes ve
biliyoruz ki bu iki filozof varlık kuramı konusunda ke- Rousseau gibi düşünürlerde bulmuştur. Devletin
sinlikle aynı fikirde değildirler. İşte bu ortak kavrama mutlak güç sahibi olması gerektiği fikri, bireysel öz-
rağmen birbirine neredeyse karşıt olan iki görüşün gürlüğe gölge düşürdüğünden olsa gerek günümüz-
ortaya çıkmasında etkili olan bu iki filozofun form de, demokratik hukuk devletlerinde halk egemenliği
kavramına yükledikleri farklı anlamlardır. Platon için fikri ile yer değiştirmiştir. Devleti yöneten gücün hu-
birbirinden farklı şekillerde, farklı renklerde, farklı kuka bağlı hareket etmesi, insanların düşüncelerini
büyüklüklerde birçok çiçek olmasına rağmen o şeye özgürce dile getirebilmeleri, eylemlerini kendi ira-
çiçek denmesinin sebebi göksel olan formlar dünya- deleri ile belirleyebilmeleri ve daha kapsamlı olarak
sındaki çiçek formundan, ideasından aldığı paydır. düşünce disiplinlerinin gelişimi için neredeyse koşul
Aristoteles ise formu tikele içkin kılar, onu çiçekten durumundadır.
ayrı düşünmez.
Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakilerden
Bu parçadan Platon ve Aristoteles'le ilgili aşağı- hangisidir?
daki yargıların hangisine ulaşılamaz?
A) Klasik egemenlik anlayışında iktidarın mutlak bir
A) Aristoteles varlığın formunu maddesi ile bir arada otoriteye sahip olduğu
düşünmüştür.
B) Egemenliğin doğal hukuka dayanması gerektiği
B) Platon varlığın değişmez özünü bu dünyanın öte-
C) Bireysel özgürlükler için devlet otoritesinin orta-
sine dayandırmıştır.
dan kaldırılabileceği
C) Aristoteles formun bir potansiyel olarak her var-
D) Siyaset alanının felsefi görüşler tarafından şekil-
lıkta bulunduğunu savunmuştur.
lendirildiği
D) Platon ve Aristoteles asıl varlığın değişebilir yapı-
E) Temel hak ve özgürlüklerin hukukun üstünlüğü
da olduğunu kabul etmiştir.
ile sağlanabileceği
E) Platon ve Aristoteles duyulur dünyadaki varlıkla-
ra farklı nitelikler atfetmiştir.

31 Diğer sayfaya geçiniz.