Page 21 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 3.
ADIM
Felsefeyi Tanıma - 2

1. Felsefe, insanın düşünme yetisi var olduğundan bu yana sü- 4. Toplumsal değişme ve gelişmeyle birlikte insanların yaşanan
regelen bir etkinliktir. Bu yeti Sümerler, Eski Mısır ve hatta olayları açıklama şekli de değişim göstermiştir. Örneğin Antik
eski dünyanın en ilkel kabilelerinde de aktif olarak mevcuttur. Yunan’da bir dönem doğada yaşanan olaylar mistik ögeler-
Ancak felsefe denilince başlangıç olarak Antik Yunan düşünür- le açıklanmış ve felsefenin konusu da bu mistik ögelerden
oluşmuştur. Daha sonraları bilime verilen önemle birlikte do-
leri akla gelir. Bunun en büyük nedeni, felsefenin bu dönemde
ğadaki olaylar mantık ve akıl yoluyla açıklanmaya başlanmış,
sorular üzerinden cevaplar bulmaya çalışmasıdır. Yani bir an-
böylece felsefe mistik ögelerden uzaklaşmıştır.
lık düşünme eylemi yerine uzun bir zaman harcanıp çaba sarf
edilmiştir. Nihayetinde bu düşünmeler üzerine yazılar yazılmış, Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
tartışmalar yapılmış ve günümüze ulaşmıştır. hangisidir?

Yukarıdaki parçaya göre felsefenin Antik Yunan’da A) Toplumda yaşanan gelişmeler felsefeyi etkiler.
vücut bulmasının asıl sebebi onun hangi özelliğinden B) Bilimsel çalışmalar mistik ögelere katkıda bulunur.
kaynaklanmaktadır? C) Felsefe ve toplumun gelişimi birbirinden ayrı ilerler.
A) Sistemli olması D) Dinsel olaylar yaşanılan toplumun düşüncesini etkiler.
B) Eleştirel olması E) Felsefe, toplumun dinî unsurlarından etkilenir.
C) Öznel olması
D) Akla dayalı bir eylem olması
5. • Bilimsel araştırmalar kendisinden önce yapılan araştırma-
E) Her çağın etkinliği olması ların sonuçlarından etkilenir ve bilimsel gelişmelere katkı
sağlar.
• Filozoflar bir düşünceyi ortaya koyarken kendisinden
2. Felsefenin bazı özellikleri şöyledir: önce ortaya koyulan düşüncelerden ve filozoflardan fay-
• Herhangi bir düşünceyi ya da görüşü ele alırken onu he- dalanır.
men kabul etmek yerine akıl süzgecinden geçirmektir. Buna göre bilimsel ve felsefi bilgiyle ilgili aşağıdakiler-
den hangisi söylenebilir?
• Bilim ve felsefenin temelinde yer alan, zihni harekete ge-
çiren bilme isteğidir. A) Kümülatif olma özelliği taşımaktadırlar.
• Felsefenin zihinsel bir etkinlik olmasının yanında akıl ilke- B) Düşünceleri tutarlılık içerisinde ifade ederler.
leri ve akıl yürütme kurallarına uygun olmasıdır. C) Deney yöntemini kullanırlar.

Bu özelliklere ait kavramlar aşağıdakilerin hangisinde D) Sorgulayıcı bir tavırla bilgileri ele alırlar.
doğru olarak sıralanmıştır? E) Olguların doğruluğunu konu edinirler.
A) Temellendirme - Hayret Etme - Sorgulama
B) Eleştirel Olma - Merak Etme - Rasyonel Olma 6. Kimi anlayışlara göre Batılı düşünürlerin Orta Doğulu düşü-
C) Rasyonel Olma - Şüphe Duyma - Tutarlılık nürlerden farkı olarak kendi hudutlarında düşünür çıkarmala-
rı gösterilmiştir. Kendi hudutlarında düşünür çıkarmak ya da
D) Sorgulama - Refleksif Olma - Sistemli Olma
kendi hudutlarında felsefe yapmak demek, düşünürün görüş-
E) Evrensel Olma - Merak Etme - Yığılımlı İlerleme lerini oluştururken içinde yaşadığı toplumunun değerlerinden,
inancından ve yaşantısından etkilenmesi ve bu unsurlar çer-
çevesinde düşünce üretmesi demektir. Doğal olarak her filo-
zof içinde yaşadığı toplumun ve çağın evladıdır. Toplumsal
3. Felsefe, Karl Jaspers’in dediği gibi “Düşünme uğraşında yol-
değerlerin ve dönemsel şartların filozofların üzerinde etkisiz
da olmak” ise bu yolu yürümek için iyi bir başlangıç noktasına
olduğunu savunmak akıl tutulmasından başka bir şey değil-
gereksinim var demektir. dir. Ancak her filozof ürettiği fikirlerle birlikte toplumunu ve
çağını aşmalı, toplumsal ve zamansal olarak ötelerde bulu-
Buna göre felsefe için gerekli olan bu başlangıç noktası
nan başka insanlara seslenmelidir. Yani filozof pergel gibi ol-
aşağıdakilerden hangisi olabilir? malıdır; bir ayağıyla yaşadığı topraklara sabit olmalı, diğeriyle
A) Toplumsal değerleri benimseme dünyayı dolaşmalıdır.
B) Eleştirel ve sorgulayıcı düşünme Parçada eleştirilen duruma karşı anlatılan felsefe özelliği
C) Otoritelerin görüşlerine başvurma aşağıdakilerden hangisidir?
D) Genel doğrulara göre düşünme
A) Eleştirellik B) Tutarlılık C) Evrensellik
E) Dünyayı olduğu gibi kabul etme
D) Subjektiflik E) Refleksiflik

21