Page 23 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 3.
ADIM
Felsefeyi Tanıma-2

1. Felsefe, insanın düşünme yetisi var olduğundan bu yana sü- 4. Toplumsal değişme ve gelişmeyle birlikte insanların yaşanan
regelen bir etkinliktir. Bu yeti Sümerler, Eski Mısır ve hatta olayları açıklama şekli de değişim göstermiştir. Örneğin Antik
eski dünyanın en ilkel kabilelerinde de aktif olarak mevcut- Yunan’da bir dönem doğada yaşanan olaylar mistik ögeler-
tur. Ancak felsefe denilince başlangıç olarak Antik Yunan le açıklanmış ve felsefenin konusu da bu mistik ögelerden
düşünürleri akla gelir. Bunun en büyük nedeni, felsefenin bu oluşmuştur. Daha sonraları bilime verilen önemle birlikte do-
dönemde sorular üzerinden cevaplar bulmaya çalışmasıdır. ğadaki olaylar mantık ve akıl yoluyla açıklanmaya başlanmış,
Yani bir anlık düşünme eylemi yerine uzun bir zaman harca- böylece felsefe mistik ögelerden uzaklaşmıştır.
nıp çaba sarf edilmiştir. Nihayetinde bu düşünmeler üzerine
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
yazılar yazılmış, tartışmalar yapılmış ve günümüze ulaşmıştır.
A) Toplumda yaşanan gelişmeler felsefeyi etkiler.
Yukarıdaki parçaya göre felsefenin Antik Yunan’da vücut
bulmasının asıl sebebi onun hangi özelliğinden kaynak- B) Bilimsel çalışmalar mistik ögelere katkıda bulunur.
lanmaktadır? C) Felsefe ve toplumun gelişimi birbirinden ayrı ilerler.
A) Sistemli olması D) Dinsel olaylar yaşanılan toplumun düşüncesini etkiler.

B) Eleştirel olması E) Felsefe, toplumun dinî unsurlarından etkilenir.
C) Öznel olması
5. • Bilimsel araştırmalar kendisinden önce yapılan araştırmaların
D) Akla dayalı bir eylem olması
sonuçlarından etkilenir ve bilimsel gelişmelere katkı sağlar.
E) Her çağın etkinliği olması
• Filozoflar bir düşünceyi ortaya koyarken kendisinden önce
ortaya koyulan düşüncelerden ve filozoflardan faydalanır.
2. Felsefenin bazı özellikleri şöyledir:
Buna göre bilimsel ve felsefi bilgiyle ilgili aşağıdakiler-
• Herhangi bir düşünceyi ya da görüşü ele alırken onu he-
den hangisi söylenebilir?
men kabul etmek yerine akıl süzgecinden geçirmektir.
A) Yığılımlı ilerleme özelliği taşımaktadırlar.
• Bilim ve felsefenin temelinde yer alan, zihni harekete ge-
çiren bilme isteğidir. B) Düşünceleri tutarlılık içerisinde ifade ederler.
• Felsefenin zihinsel bir etkinlik olmasının yanında akıl ilke- C) Deney yöntemini kullanırlar.
leri ve akıl yürütme kurallarına uygun olmasıdır.
D) Sorgulayıcı bir tavırla bilgileri ele alırlar.
Bu özelliklere ait kavramlar aşağıdakilerin hangisinde
E) Olguların doğruluğunu konu edinirler.
doğru olarak sıralanmıştır?
A) Temellendirme - Hayret Etme - Sorgulama 6. Kimi anlayışlara göre Batılı düşünürlerin Orta Doğulu düşü-
B) Eleştirel Olma - Merak Etme - Rasyonel Olma nürlerden farkı olarak kendi hudutlarında düşünür çıkarmaları
gösterilmiştir. Kendi hudutlarında düşünür çıkarmak ya da ken-
C) Rasyonel Olma - Şüphe Duyma - Tutarlılık
di hudutlarında felsefe yapmak demek, düşünürün görüşlerini
D) Sorgulama - Refleksif Olma - Sistemli Olma oluştururken içinde yaşadığı toplumunun değerlerinden, inan-
E) Evrensel Olma - Merak Etme - Yığılımlı İlerleme cından ve yaşantısından etkilenmesi ve bu unsurlar çerçeve-
sinde düşünce üretmesi demektir. Doğal olarak her filozof için-
3. Felsefe, Karl Jaspers’in dediği gibi “Düşünme uğraşında yol- de yaşadığı toplumun ve çağın evladıdır. Toplumsal değerlerin
da olmak” ise bu yolu yürümek için iyi bir başlangıç noktasına ve dönemsel şartların filozofların üzerinde etkisiz olduğunu
gereksinim var demektir. savunmak akıl tutulmasından başka bir şey değildir. Ancak her
filozof ürettiği fikirlerle birlikte toplumunu ve çağını aşmalı, top-
Buna göre felsefe için gerekli olan bu başlangıç noktası lumsal ve zamansal olarak ötelerde bulunan başka insanlara
aşağıdakilerden hangisi olabilir? seslenmelidir. Yani filozof pergel gibi olmalıdır; bir ayağıyla ya-

A) Toplumsal değerleri benimseme şadığı topraklara sabit olmalı, diğeriyle dünyayı dolaşmalıdır.
B) Eleştirel ve sorgulayıcı düşünme Parçada eleştirilen duruma karşı anlatılan felsefe özelliği
aşağıdakilerden hangisidir?
C) Otoritelerin görüşlerine başvurma
D) Genel doğrulara göre düşünme A) Eleştirellik B) Tutarlılık C) Evrensellik
E) Dünyayı olduğu gibi kabul etme D) Subjektiflik E) Refleksiflik

21