Page 25 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 25
FELSEFE
TYT 1.
ADIM
Felsefeyle Düşünme-1
1. Çelişiklik özneleri ve yüklemleri aynı olan önermelerin nitelik 4. K. Popper’a göre tümel teoriler tekil önermelerden çıkarıla-
ve nicelik yönünden farklı olması durumudur. Çünkü bir öner- maz.Birkaç tane kara karga gözlemliyoruz diye tüm kargala-
me aynı anda doğru ya da yanlış olamaz. rın kara olduğu sonucuna ulaşamayız. Sonuç olarak kuramlar
hiçbir zaman gözlem ifadelerinden çıkarılamaz ve rasyonel
Bu parçadan hareketle “Her insan düşünendir.” önermesi-
olarak temellendirilemez.
nin çelişiği olan önerme aşağıdakilerden hangisidir?
Bu parçada K. Popper aşağıdakilerden hangisini eleştir-
A) Hiçbir insan düşünen değildir.
miştir?
B) Düşünenlerin birçoğu insandır. A) Yanlışlanabilirlik ilkesini
B) Tümevarım yöntemini
C) Bütün düşünenler insandır.
C) Bilimin değerini
D) Bazı insanlar düşünendir.
D) Bilimsel araştırma etiğini
E) Bazı insanlar düşünen değildir. E) Tümdengelim yöntemini
5. Felsefe öğretmeni öğrencilerinden akıl yürütme türlerine ör-
2. İki önerme arasında çelişikliğin olabilmesi için hem nitelik
nek vermelerini ister. Bir öğrenci söz alarak “Başarılı olan her
hem de nicelik farklılığı olması gerekir. Zihin bunlardan han-
sporcu düzenli antreman yapar. Ben de başarılı bir sporcu-
gisini evetlerse diğerini değillemek zorundadır. Biri doğru
yum ve düzenli antreman yapıyorum.” der.
olursa diğeri yanlış olmak zorundadır. Bu iki önerme bir ara-
da kullanılarak argümantasyon yapılamaz. Argüman oluştu- Bu parçada öğrenci,
rurken önermeler kavram ya da fikirle birbirine bağlanmalı,
I. Tümdengelim
öğeleri arasında karşılıklı bağlantı ve uyum bulunmalıdır.
II. Tümevarım
Bu parçaya göre bir argüman aşağıdaki ölçütlerden han-
gisine sahip olmalıdır? III. Analoji
akıl yürütme türlerinden hangilerine örnek vermiştir?
A) Objektiflik
B) Genelleyicilik A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Apaçıklık D) I ve II E) II ve III
D) Tutarlılık
E) Kesinlik 6. Herakleitos “Aynı ırmakta iki kez yıkanılamaz” derken içinde
yaşadığımız evrenin ve bizlerin sürekli değişim ve oluş hâ-
linde olduğunu, değişimi anlamak için zamanı düşünmenin
3. Gazâlî’ye göre bu akıl yürütme türü, bilinmeyenin bilinen ile yeterli olduğunu söyler. Parmenides ise değişimin olanak-
değer kazanmasıdır. Yani bir tikel hakkında verilen hükmü, sızlığını anlatırken aslında her şeyin tek bir varlık olduğunu,
diğer bir tikel hakkında da vermektir. Bir tikelde bulunan özel- adına değişim dediğimiz şeyin duyularımızın yanılgısı oldu-
likler ile diğer tikelde bulunan özelliklerin benzetilmesi sonu- ğunu ve bu nedenlerden ötürü değişimin olmadığını ifade
cu ortaya konulan hükmün, benzeyen diğer tikele de aktarıl- eder. Görüldüğü gibi filozoflar görüşlerini “Ben böyle düşünü-
ması durumudur. yorum” diyerek bırakmamışlar, düşüncelerini gerekçeleriyle
birlikte açıklamışlardır.
Bu parçada Gazâlî,
Bu parçada felsefi düşünmede aşağıdakilerden hangisi-
I. Tümdengelim
nin önemi vurgulanmıştır?
II. Tümevarım
A) Farklı akıl yürütme biçimlerini kullanması
III. Analoji
B) Sorgulayıcı düşünceye önem vermesi
akıl yürütme türlerinden hangilerini açıklamıştır?
C) Görüşlerin kendi içinde tutarlı olması
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) Temellendirmeye dayanması
D) I ve II E) II ve III
E) Sistemli olarak ilerlemesi
23