Page 26 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 26
FELSEFE 1. ADIM
7. Amerikan filmlerinde mahkeme salonlarında sıklıkla karşı- 10. Kısır döngü hatalı akıl yürütme türlerinden biridir. Birinci öner-
laştığımız bir replik vardır. Tanıklar bazen ”Doğruyu yalnız- menin ikinci bir önermeye atıfta bulunarak desteklenmesine
ca doğruyu söyleyeceğime yemin ederim.” ya da “Gerçeği rağmen ikinci önermenin de zaten birinci önermeyle destek-
yalnızca gerçeği söyleyeceğime yemin ederim” derler. Fakat leniyor olmasıdır.
gerçeklik, varlığın kendisidir. Dile getirilen yargının gerçeklik-
Buna göre aşağıdakilerden hangisi kısır döngüye örnektir?
le uyuşması ise doğruluktur.
A) Yiğit dünyanın bir sonu olduğunu söyledi fakat bunu ispat
Buna göre doğruluk ile ilgili aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılamaz? edemediğine göre dünya sonsuzdur.
B) Yemek yemediğine göre cimridir.
A) Önermenin somut dünya ile uyumlu olmasıdır.
C) Sena okula gelmediği için devamsızlıktan kalmıştır. De-
B) Bilginin nesnesi ile örtüşmesidir.
vamsızlıktan kaldığı için okula gelmez.
C) Düşüncenin gerçeklikle uygunluğudur.
D) Bizim ailedeki kadınların saçları uzundur. Demek ki tüm
D) Yargının gerçekliği yansıtmasıdır.
kadınlar uzun saçı sever.
E) Olgusal olarak kanıtlanabilmesidir.
E) Öğrenciler not istediğine göre hocanın notu kıttır.
8. “Aynı niteliğin aynı anda, aynı özneye, aynı yönden hem bağlı
11. Söylev sanatı, insanı söyleyeceğinden uzaklaştırıp kendi
olması hem de bağlı olmaması imkânsızdır. Örneğin; Biri bir
yoluna çeker. Gösteriş için herkesten başka türlü giyinmek,
şeyin olacağını, bir başkası bu aynı şeyin olmayacağını söy-
gülünç kılıklara girmek nasıl pısırıklık, korkaklıksa konuşma-
leyecek olsa bu ikisinden birinin doğruyu söylemesi gerektiği
da bilinmedik kelimeler, duyulmadık tümceler aramak da bir
açıktır. Çünkü bunlardan ikisi aynı anda doğru olmayacaktır.”
medreseli çocuk çabasıdır. Ah keşke Paris’in zerzevat çarşı-
Aristoteles bu parçada aşağıdaki kavramlardan hangisi sında kullanılan kelimelerle konuşabilsem!
ile ilgili düşüncelerini açıklamaktadır?
Montaigne’in Denemeler adlı eserinden alınan bu parça-
A) Çelişiklik dan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
B) Analoji
A) Hitabetin gücü düşüncenin çizdiği sınırlara bağlıdır.
C) Formel doğruluk
B) Güzel konuşma süslü ve özenilmiş bir anlatıma sahip
D) Soyut gerçeklik
olmalıdır.
E) Tutarlılık
C) Etkili konuşmak görkemli kavramları sözün akışı içine dâhil
etmektir.
D) Konuşmalarımız karşımızdaki insanlarda hayranlık
uyandırmalıdır.
9. Gündelik yaşamın soruları yapıp etmelerle yani eylemlerle
örülmüştür. Yaşamın içinde sorduğumuz soruların çoğu ey- E) Kullandığımız kelimeler karşımızdakilerde anlam bulmalıdır.
lemlerle ilgilidir ve yaşamın içine gömülmüştür. Soran kişi
de belli bir ihtiyaca yönelik eksikliği dile getirir. Oysa felsefe
soruları gündelik yaşamın üstünde yer alır. Bu soruların varlı-
ğınızı ayakta tutmakla veya yaşamımızı düzenleyip işlemekle
doğrudan doğruya bir ilişkisi yoktur. Çünkü bir felsefe sorusu
ne eylemden çıkar ne de eylem ile giderilebilir.
12. Önermeler, doğru ya da yanlış mantıksal değer taşıyan,
Nermi Uygur’un “Bir felsefe sorusu nedir?” adlı makale- yargı bildiren cümlelerdir.
sinden derlenen bu metinde felsefi soruların aşağıdaki
özelliklerinden hangisi vurgulanmıştır? Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir önermedir?
A) Eleştirel bir niteliğe sahip olması A) Okulun yanına yeni bir çocuk parkı yapıldı.
B) Köklerini yaşamın içinden alması B) Bu kitabı mutlaka okumalısın.
C) Felsefe yazılısından kaç aldın?
C) Yöneldiği konulara göreceli bakması
D) Pratik yaşamın ötesinde yer alması D) Umarım maske ve mesafeye dikkat edersin.
E) Hayata dair problemleri çözmeye çalışması E) Lütfen git ve bir daha gelme!
24