Page 29 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 3.
ADIM
Felsefeyle Düşünme-1

2021 TYT

1. Kimileri felsefenin geçmişe takılıp kaldığını ve binlerce yıldır 3. Doğruluk nedir? Bu soruyu kendi aklınıza dayanarak; “yanlış
olmayan” şeklinde cevaplayabilirsiniz. ‘‘Peki, yanlış nedir?’’
aynı soruları sorduğunu, buna karşın bilimin, durmaksızın
diye sorulsa: aynı akıl, “Yanlış, gerçeklikle uyuşmayandır.”
ilerlediğini ve insanların hayatında köklü değişikliklere neden
şeklinde felsefi bir cevap verebilir. Bir septik, “gerçeği” ula-
olduğunu, teknolojik gelişmeler bir yana yeme içme alışkan- şılabilen bir şey olarak görmediğinden, doğruluğu tartışmayı
lıklarını bile farklılaştırdığını düşünmekte. Oysa felsefe, bilim- dahi kendi aklına aykırı bulacaktır. Klasik bilim anlayışı ise bu
ler gibi dinamik bir şekilde ilerlemez belki ama güncel olan- soruya olgusal bir perspektifle yaklaşarak; nesnelerin gerçek-
dan da bağını hiçbir zaman koparmaz. Çağdaş düşünürlerin liğinin denetlenebilirliği üzerinden cevap üretecektir.
“İyi nedir?” gibi geleneksel sorunlar üzerine düşünmeyi sür- Parçadan “doğruluk” kavramı ile ilgili çıkarılabilecek temel
dürürken aynı zamanda bilimin uğraştığı yapay zekâ, insan düşünce aşağıdakilerden hangisi olabilir?
klonlama, paralel evrenler gibi konuları da felsefi olarak ele
A) Doğru bilgi, mümkün değildir.
almaları bunun en önemli kanıtıdır.
B) Doğru bilginin kaynağı akıldır.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? C) Doğru bilginin kaynağı konusunda farklı bakış açıları söz
konusudur.
A) Felsefe bilimle karşılaştırıldığında tümüyle durağan bir
D) Doğruluk ile ilgili ortak bir uzlaşı söz konusu değildir.
yapıya sahiptir.
E) Doğruluk bireye ve topluma göre değişmemelidir.
B) Felsefe insana ve doğaya dair her konu ile ilgilenmektedir.
C) Günümüzde felsefe de bilim kadar teknolojik gelişime
katkı sağlamaktadır. 4. “Dünya yuvarlaktır.” önermesi “Dünya” diye adlandırdığımız
gezegenin yuvarlak olması hâlinde doğru, olmaması hâlinde
D) Bilimsel bilgi tekrarlanabilen, sistemli ve düzenli bir bilgidir.
ise yanlış değeri almaktadır. Buna karşılık “Dünya” kendi ba-
E) Bilim daha çok cevaplarla uğraşırken felsefe sorulara
şına ne doğrudur ne yanlıştır fakat o gerçek bir varlıktır.
odaklanır.
Buna göre doğruluk ve gerçeklik ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?

A) Doğruluk bir değerdir.
B) Gerçeklik bir tür var olma durumudur.
C) Doğruluk düşünceye bağlıdır.
2021 TYT
D) Gerçeklik insan algısından bağımsızdır.
2. Copernicus, modern bilimsel devrimin sembolü hâline gelmiş
E) Doğruluk bilginin nesnesine uygunluğudur.
olan eserinin ön sözünde şu ifadelere yer verir: “İtinalı ve hü-
nerli bir gözlemle göksel hareketlerin kaydını tutmak bir ast-
ronomun görevidir. Yine astronom, geometrinin prensiplerin- 5. İçinde bulunduğumuz bu dünyada, var olan şeyler arasındaki
den yararlanarak sadece geçmiştekiler için değil gelecekteki düzen fikri, Aristoteles’i “nedensellik” ilkesine itmiştir. Hume
benzer hareketler için de doğru hesaplar yapar. Bu kitaptaki ise tam tersine “nedensellik” düşüncesini reddedip bunun bir
tezlerin imkân dâhilinde olması bile gerekmiyor, gözlemlere alışkanlıktan kaynaklandığını, evrende düzensizliği de göre-
uyan bir hesap sunmaları ve bu hesapların isabetli çıkması bileceğimizi savunmaktadır.
kâfidir.” Bu ifadeler, modern bilimsel devrimin temelinde çok
daha eski bir felsefi problemin bulunduğunun göstergesidir. Bu iki görüşten yola çıkılarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
Bu parçada sözü edilen felsefi problem aşağıdakilerden
hangisiyle ilgilidir? A) Evrende bir amaçlılık ve yönelim vardır.
B) Evren tek bir şey tarafından oluşturulmuştur.
A) Bilen - bilinen ayrımı
C) Evrende amaçlılık söz konusu değildir.
B) Doğruluk - gerçeklik ayrımı
D) Her ikisi de varlığın var olma amacını sorgulamıştır.
C) Varlık - varoluş ayrımı
E) Her ikisinin de düzen ve nedensellik arasındaki ilişkiye
D) Gerçek varlık - ideal varlık ayrımı
bakış açıları farklıdır.
E) Madde - biçim ayrımı

27