Page 147 - 3 Adım TYT Kimya

KİMYA
TYT 3.
Yaygın Günlük Hayat Kimyasalları ADIM
Gıdalar - A

1. Covid-19 virüsü temel olarak RNA, protein ve lipitten oluşur. 3. Evlerimizdeki lavabolar zamanla kirler ve yağlar
Ancak bunları bir arada tutacak güçlü etkileşimleri yoktur. Virüs nedeniyle tıkanır. Lavabo açıcılar bu durumu ortadan
vücut sıvılarından, antikor ve antibiyotiklerden korunmak için kaldırır. Bu malzemelerin bazılarının içeriği alüminyum tozu
lipit moleküllerinden oluşan yağımsı bir zar ile çevrilidir (Şekil ve NaOH karışımıdır. Bu karışım su ile birlikte lavaboya dö-
I). Virüsün yapısındaki proteinlerden oluşan çıkıntılar cilt küldüğünde aşağıdaki reaksiyon gerçekleşir.
yüzeyindeki protein ve yağ asitleri ile etkileşime girerek cilde
2NaOH(suda) + 2Al(k) + 6H O(s) → 2NaAl(OH) (suda)+ 3H (g) + ısı
tutunur. Temizlikte kullanılan sabun virüsün bu yağımsı zarına 2 4 2
etki ederek onu parçalar (Şekil II). Zar parçalanınca açığa
Açığa çıkan ısı, yağ ve benzeri maddeleri eritir, serbest kalan
çıkan protein, RNA ve lipit parçaları sabun tarafından sarılır
H gazının yaptığı basınçtan dolayı katı cisimler parçalanır ve
2
suyun akma hareketi ile ciltten uzaklaşır (Şekil III).
ileriye doğru sürüklenir. Ayrıca tıkanıklığa sebep olan yağlar ile
NaOH bileşiğinin tepkimesi sonucu sabun oluşur ve sabunun

hidrofil ucu yağların su ile birlikte ortamdan uzaklaşmasını
sağlar.
Buna göre bu olayla ilgili olarak,

Buna göre, I. Açığa çıkan ısı tarafından yağların eritilmesi fiziksel bir
olaydır.
I. Covid-19 virüsünde zar içindekileri bir arada tutan
II. Yağ parçacıklarının sabuna dönüşmesi kimyasal bir
etkileşim kovalent bağlardır.
olaydır.
II. Virüsün protein çıkıntısı ile cilt arasında zayıf etkileşim
III. Sabunun yapısındaki polar kısım yağ ile etkileşerek
sonucu tutunma olur.
tıkanıklığın giderilmesini sağlar.
III. Elleri sabun ile yıkama sonucu sabunun hidrofil kısmı su
molekülü ile etkileşir. yorumlarından hangileri yapılabilir?
yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

2019 TYT

4. Tencere ve tava gibi mutfak malzemelerinin iç yüzeyleri çok
yüksek erime noktasına sahip ve kimyasal etkilere karşı
dirençli olan polimerlerle kaplanır.
2. İlaçlar hakkında aşağıda belirtilen ifadelerden hangisi
yanlıştır? Aşağıdakilerden hangisi bu amaçla kullanılan polimerler-

A) Saklama koşullarına dikkat edilmelidir. den biridir?
B) Doktor tarafından verilmediği takdirde ilaç kullanmamalıyız. A) Politetrafloroeten (PTFE)
C) Reçetede belirtildiği şekilde kullanılmaz ise vücutta B) Polivinil klorür (PVC)
istenmeyen durumlar oluşabilir. C) Polietilen tereftalat (PET)
D) Ağız yoluyla vücuda alınan bütün ilaçlar katı haldedir. D) Polietilen (PE)
E) Merhemler yarı katı halde olan ilaç sınıfındadır. E) Polistiren (PS)

145