Page 124 - 3 Adım TYT Türkçe
P. 124
TÜRKÇE 2. ADIM
5-6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 7-8. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Islık dili, özellikle Giresun olmak üzere Karadeniz’in birçok Bir olayı nasıl hatırladığınız, ona ilişkin kafanızda ne gibi alter-
yöresinde yaygınlık gösterir. Konuşma dilinin kelimeleri, ıslık natif olaylar yarattığınıza bağlı. Geçmişe dair alternatifler geliş-
tekniği kullanılarak telaffuz edilir. Bu dilin ortaya çıkışı, kulla- tirmeye “karşı olgusal düşünme” adı veriliyor. Bu, bir anlamda
nılması ve geliştirilmesinde coğrafi koşulların etken olduğu geçmişin yeniden inşa edilmesi anlamına geliyor. Araştırmalar
bilinmektedir. Karadeniz Bölgesi’nin dağlık, engebeli arazi- iyimserlerin ve öz güveni yüksek kişilerin aşağı yönlü (durumu
lerinde konut yerleşimlerinin birbirinden uzak olması; bölge daha kötü bir alternatifle karşılaştırma) karşı olgusal düşüncey-
insanının günlük hayattaki iletişim ihtiyacını, ıslığın çıkarmış le daha yakından ilişkili olduğunu göstermiş. Öte yandan, geç-
olduğu yüksek ses hacminden yararlanarak gidermesini sağ- mişi, olayların sürekli daha iyi olabileceği yönünde düşünen ki-
lamıştır. Islık dili, halkın kendi arasında uzlaştığı ezgisel ve şilerin depresyon riski altında olduğu belirtiliyor. Karşı olgusal
belirgin bazı seslerin birleşiminden oluşan kalıplara sahiptir. düşünme ve hafızaya ilişkin diğer gerçek de duygularla ilgili.
Bu kalıplar kullanılarak ıslık dili, günlük hayattaki “Tamam.”, Araştırmaya göre iyi ya da kötü bir anınızı, olduğu hâliyle dü-
“Gel.”, “Git.” gibi kısa, basit anlam birimleri yerine kullanılabil- şündükçe zaman içinde sizde bıraktığı duygu azalıyor. Anıyla
mektedir. Ayrıca ıslık dili ile “Yangın var!” şeklinde acil yardım ilgili alternatif senaryolar kurduğunuzda ise bilgiler güncelle-
çağrıları yapmak veya “Yarın bize fındık imecesine gelir mi- niyor ve yeni bir “ayarlama” söz konusu olabiliyor. Anılarınızı
sin?” gibi uzun olmayan diyalogların kurulması mümkün hâle alternatif senaryolar kurarak, farklı biçimde gerçekleşme olası-
gelmektedir. Derin vadileri aşmak yerine ıslık dilini kullanmak lıklarını göz önünde bulundurarak hatırladığınızda anılarınız ilk
Karadeniz Bölgesi insanının işini kolaylaştırmış ancak cep te- günkü duygu yoğunluğunu koruyor.
lefonu, internet gibi gelişmiş iletişim araçları ve göç, bu dilin
7. Bu parçada “ayarlama” sözüyle anlatılmak istenen aşağı-
kullanım alanını daraltmış; genç-yaşlı, kadın-erkek herkesin
dakilerden hangisidir?
kullandığı bir dil iken özellikle gençler arasında az kullanılır
olmuştur. A) Hafızaya çağrılan anının değişime açık bir biçimde hatır-
lanması
5. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?
B) Zihinde yer eden kötü anının olumlu şekilde hatırlanmaya
A) Denenmiş diğer yöntemlere göre ıslık dilinin kullanıma
çalışılması
daha elverişli olduğu görülmüştür.
C) Anıların hafızaya bir kere yer ettikten sonra sabitlenmesi
B) Islık dilinin kullanımı Karadeniz insanının birlik ve bera-
D) Hafızaya kaydedilen anıların sadece olumlu hâlinin hatır-
berlik anlayışını pekiştirmiştir.
lanması
C) Karadeniz’in çeşitli yörelerinde iletişim için kullanılan fark-
E) Hafızada yer eden görüntünün anının çağrıştırdığı duy-
lı yöntemler vardır.
guya yerini bırakması
D) Kullanılan ıslık dili, günlük hayattaki tüm sözcükleri karşı-
layacak düzeyde değildir.
E) Islık dili kullanan kesimin değişimi ile iletişim teknolojileri
arasında bir bağ vardır.
8. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi “aşağı yönlü”
düşünen insanlara ait olamaz?
A) Olimpiyat oyunlarında 3. olan sporcunun “4. olabilirdim ve
hiç madalya alamayabilirdim” şeklinde düşünmesi
B) Büyük bir kazadan şans eseri kurtulan bir kişinin daha
sonra o olayı düşündüğünde “Ya ölseydim.” ya da “Kurtu-
lamayanlardan biri de ben olabilirdim.” düşüncesi
6. Bu parçadan hareketle iletişim için “ıslık”ın tercih edil-
mesinde; C) Tanıştığı kişinin temizlik takıntısı olduğunu öğrenen bir
adamın “Böyle bir insanla asla ortak noktada buluşa-
I. dilin söz dizimini yansıtmaya uygun olması,
mam.” demesi
II. yaşamı zorlaştıran doğa koşullarının bulunması,
D) İşe yeni başlayan fakat maaşını düşük bulan kişinin “Be-
III. ritmik yapısının sözle bütünleşebilmesi nimle aynı niteliklere sahip insanlar benden çok daha dü-
şük maaş alıyor.” düşüncesi
sebeplerinden hangileri sayılabilir?
E) Telefonunu masanın üstünde unutan bir öğrencinin “Za-
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
ten ders çalışmama da engel oluyordu.” deyip telefonunu
D) I ve III E) I, II ve III almaya gitmemesi
122