Page 127 - 3 Adım TYT Türkçe

TÜRKÇE TYT 1.
ADIM
Çoklu Paragraf - 2

1-2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 3-4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.

Yazının ilk malzemelerinin kil tablet, papirüs, parşömen, Argo deyince aklımıza bir dizi kaba, galiz söz yığını geliyor.
taş, deri, kemik vb. olduğu biliniyor. Özellikle kil tablet Her kötü söz doğrudan üzerinde argo yazan bir çuvala istifle-
Mezopotamya, papirüs de Mısır medeniyetleri ile özdeşleşmiş niyor. Hâlbuki argonun, dili bir çeşit şifreye dönüştürmek gibi
ve en sık kullanılan iki tür yazı malzemesi. Kısaca, insanlar masum bir amacı vardır. Var olan kelimelere sözlüklerde yer
kendi zihnî emeklerini üzerine kazıyabilecekleri, çentikleye- almayan anlamlar verilir, çarpıtılır; farklı kelimeler umulma-
bilecekleri, nakşedebilecekleri, her türlü imkânı değerlendir- dık şekillerde bir araya getirilir, alındıkları dildeki anlamlarının
mişler. Ancak tüm bu malzemelerde kullanışlılığın yanında dışında kullanılır. Bu şekilde oluşturulan argo kelimelerin sa-
kalıcılık da aranmış. Nasıl ki kişinin hem birey hem de tür yısı hiç de az değildir. Bu kelimelerde sadece onu kullanan
olarak kendini sürdürmesi, sürekli kılması çocuk ile mümkün küçük grubun değil o grubun yer aldığı toplumun da zihinsel
olmuşsa zihnî emek, birikim de yazılı malzeme ile benzer bir arka planını, sosyolojisini okumak ve anlamlandırmak müm-
özellik kazanmış. Çağdaş bir deyişle “gen”in süreklilik arzusu kündür. Günümüzde bu kelimeleri derleyip bir araya getiren
maddi anlamda soyu kalıcı kılarken yazı da “fikir”in kalıcılık sözlük çalışmaları yapılıyor. İronik bir şekilde sözlükte yer
arzusunun bir ifadesi hâline gelmiş, bilgiyi hem yatay boyutta almanın, kelimeyi kamusal alana, yazılı alana kazandırdığı
insanlara taşımış hem de dikey boyutta nesillere aktarmış. için argo olmaktan çıkardığını söyleyebiliriz. Bu açıdan argo
sözlüklerini devasa birer mezarlığa benzetebiliriz. Argo ise
1. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine
dışarıda etiyle kemiğiyle yaşamaya, hayatın içinde dönüşme-
ulaşılamaz?
ye devam etmektedir.
A) İnsanlar, ilk dönemlerinden beri düşüncelerini farklı şekil- 3. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, argoda kelime-
lerde kalıcı hâle getirmiştir.
leri “şifreye dönüştürmek” için yapılanlardan biri değildir?
B) Farklı dönemlerde kullanılan yazı malzemelerinde, kalıcı-
A) Gerçek anlamından saptırmak
lık, aranan özelliklerdendir.
B) Beklenmedik şekilde birleştirmek
C) İnsanlar bilgiyi sadece çağdaşlarına değil kendilerinden
sonrakilere de ulaştırmaya çalışmıştır. C) Kullanılmayan bir mana yüklemek
D) Yazı için kullanılan malzemeler, zamanlara ve milletlere D) Yakıştırma yoluyla kaynaştırmak
göre değişiklik göstermiştir.
E) Kaynak anlamının dışına taşımak
E) İnsanların modern yazı malzemelerini bulmaları çok uzun
bir zaman almıştır.

4. Bu parçada argo sözlüklerinin devasa bir mezarlığa ben-
2. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi
zetilmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
söylenemez?
A) Kelimeleri yaşam alanlarından alıp hapsetmesi
A) Tanık göstermeden yararlanılmıştır.
B) Kullanımdan kalkmış olan kelimelerin toplanması
B) Olgular arasında ilişki kurulmuştur.
C) Belirli bölgelerdeki argo kelimelerin derlenmesi
C) Karşılaştırma yapılmıştır.
D) Sadece sözlü dildeki örneklere yer vermesi
D) Kişileştirmeye yer verilmiştir.
E) Sözlükleri inceleyen meraklıların az olması
E) Örnekleme yapılmıştır.

125