Page 17 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

7 BİYOLOJİ 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Hücre döngüsü boyunca kalıtım materyalinin miktarı ve ağırlığı değişir. Buna göre aşağıda sırala-
nan aşamalardan hangisinde kalıtım materyalinin ağırlığı diğerlerine göre daha azdır? Gerekçesiyle
açıklayınız.
a) İnterfaz (G1)
b) Telofaz
c) Anafaz Yönerge Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
ç) İnterfaz (G2)
d) Metafaz 1. Ökaryotik canlılarda hücre sayısının artmasını sağlayan mitoz hakkında bir grup öğrenci kendi aralarında
tartışmaktadır. Öğrencilerden,
— Yusuf, kromatin ipliklerin kısalıp kalınlaşarak kromozom haline geldiğini, çekirdek zarı ve çe-
kirdekciğin parçalanarak kaybolduğu evrenin interfaz olduğunu söylemiştir.
— Metin, metafaz evresinde kromozomların iki kromatitli halde hücrenin ekvatoryal düzleminde

sıralandığını söylemiştir.
3. Öğrenciler mitozun aşamalarını inceleyebilmek için soğan hücreleri ile ilgili bir deney yapmışlardır.
Biyoloji öğretmenleri, laboratuvarda deneyin yapılış aşamalarını anlattıktan sonra öğrencileri 3 gru- — Ayşe, anafaz evresinde iğ ipliklerinin yardımıyla kromozomların sentromerlerinden ayrılarak
kardeş kromatitlerin farklı kutuplara gitiğini söylemiştir.
ba ayırmış ve 1. gruba soğanın baş kısmından, 2. gruba soğanın orta kısmından, 3. gruba ise soğanın
kök kısımlarından kesit almalarını söylemiştir. Deney sonunda 3. grubun öğrencileri mitozun bö- — Tuğba, telofaz evresinde hücrede iki tane çekirdek oluştuğunu ve bu çekirdeklerdeki kromozom
lünme aşamalarını mikroskopta gözlemlerken diğer gruplar gözlemlememiştir. sayısının toplamının başlangıçtaki hücrenin kromozom sayısı ile aynı olduğunu söylemiştir.
Hangi öğrencilerin yaptığı açıklama doğrudur? Cevabınızı gerekçesiyle açıklayınız.

2.
Bu deney ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. Aşağıdaki görselde bir hücrenin geçirdiği mitoz bölünme sırasındaki bazı evreler verilmiştir. Bu
evrelerin adını ve hücrelerin içerdiği kromozom sayısını belirtiniz.
a) 1 ve 2. grup öğrencilerinin mitozun aşamalarını mikroskopta gözlemlememiş olmalarının nedeni nedir?
b) Yapılan deneyde mitoz bölünmeyi gözlemlemek için en uygun hücre tipinin soğanın kök kısmın- a)
daki hücreler olduğu tespit edilmiştir. Aynı deney insan hücreleri ile yapılacak olsa bu deney için
hangi organdaki hücreler tercih edilmelidir? Gerekçesiyle açıklayınız.
c) Bazı kimyasal etmenler mitoz bölünme sonucunda oluşan yeni hücrenin kromozom sayısının ana hüc-
reden farklı olmasına neden olabilir. Mitozun hangi evresi bu durumdan olumsuz etkilenmiş olabilir?
ç) Anormal gerçekleşen mitoz bölünmenin evrelerinden birini çizecek olursanız nasıl bir şekil çizerdiniz? b)

c)

4. Metafaz evresinde toplam 16 kromatit sayılan bir hücrenin,
a) Profaz evresindeki kromatit sayısı ve kromozom sayısı kaçtır?
b) Anafaz evresinde bir kutupta yer alan kromozom sayısı kaçtır?
c) Bölünme sırasındaki kromozom sayısını mitozun evrelerine göre grafik üzerinde gösteriniz.

ç)

16
Hazırlayan: Zehra YILDIRIM