Page 87 - Felsefe - 10 | Beceri Temelli

38
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
FELSEFE 10
3. Ünite: Felsefenin Temel Konuları ve Problemleri Kazanım: 10.3.1. Varlık felsefesinin konusunu ve problemlerini açıklar.
Alan Becerileri: Akıl Yürütme, Sorgulama, İfade Etme ve Yazma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi ÖĞRETMEN

Etkinlik İsmi ZAMANIN İZİNDE 25 dk.
Etkinliğin Amacı Varlık-zaman ilişkisini değerlendirebilme. Grup
Gerekli Materyaller: Etkileşimli tahta
10 dk.
1. Yönerge
Öğrencilerin aşağıdaki metinleri okuyup ilgili soruları cevaplamalarını ve tartışmalarını sağlayınız.
Zamana Dair İki Görüş
Aristoteles’e göre geçmiş var olmuş, gelecek ise henüz var olmayandır. Var olmayan parça-
lardan oluşan zaman, şimdiki anlardan meydana gelmez. O hâlde var olan sadece şimdidir,
bütün var değildir. Öyleyse şunu söylemek yerinde olacaktır. Zaman, kendisi bir varlık olarak
değil kendisi bir varlık olarak bulunan şeylerle olan varlık olmayan olarak vardır.
(...)
Geçmiş var oldu, gelecek henüz var olmadı. Önemli olan şimdiydi. Fakat şimdi, şimdi olarak
kalsaydı geçmiş ve gelecek olmaz, şimdi ebediyet olurdu. Burada Augustinus önemli bir soru
sorar. “Önemli olan şimdi ise geçmiş ve gelecek nerede?” Cevap olarak ise “Oldukları yerde
şimdiki zaman olarak varlar.” der Augustinus. Her şimdi bir sonraki şimdinin geçmişi, bir ön-
ceki şimdinin geleceğidir. Aslında geçmiş ve gelecek sadece birer andır. Filozofa göre zaman
aklın veya ruhun ürünüdür. 1
a. Zamana dair bu iki düşünce arasındaki temel farklar nelerdir?

b. Öğrencilerin “İnsanlar, zamanın varlığını nasıl algılayabilir?” sorusunu tartışmalarını sağlayınız.

Öğretmene Not
Öğrencilere “Genel olarak zaman doğadaki maddesel varlıkların değişimi üzerinden algılanır. Bit-
kilerin yeşerme ve çürüme olaylarının peş peşe gelmesi insanda zaman fikrinin oluşmasına yol açan
faktörlere örnek gösterilebilir.” açıklamasını yapınız.

2. Yönerge 15 dk.
Öğrencilerin aşağıda verilen açıklamayı ve “Geleceğe Dönüş” filmi ile ilgili bilgiyi okumalarını ve soru üzerinde
tartışmalarını sağlayınız.

Düşünce Deneyi: Zamanda yolculuk hakkında bildiğiniz hikâyeler, filmler vb. anlatılardan yola çıka-
rak geleceğe giden birinin gelecekte kendisiyle karşılaştığında neler yaşayabileceğini düşününüz.
“Geleceğe Dönüş” filminde deli dolu bilim insanı Dr. Brown,
zamanda yolculuğu mümkün kılan bir araba geliştirir. Bu
makineyi ilk kullanan genç Marty ufak bir zamanlama
yanlışıyla gelecek yerine geçmişe gönderilir. Otuz yıl ön-
cesine dönen Marty’nin burada yaptığı bir davranış kendi
kaderini ilginç bir noktaya sürükleyecek hataya neden olur.
Artık Marty’nin yapması gereken tek şey kendi doğumunu
bile engelleyecek bu hatayı bir şekilde düzeltmeye çalışmak
“Geleceğe Dönüş” filmi (1985) olacaktır.
İnsanın zamanla sınırlandırılmış bir varlık olduğunun bilincinde olması yaşamını nasıl etkiler?

1 Merve Karacan “Zamanın Kendinde Yolculuğu” adlı yazısından alıntılanmıştır.

85