Page 128 - Fizik - 10 | Beceri Temelli

77 FİZİK 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

c ç
Asal Asal
eksen θ eksen
O
O
2F F F 2F 2F F F 2F
Kalın kenarlı merceğe uzantısı 2F noktasın- Kalın kenarlı merceğin optik merkezine ge-
dan geçecek şekilde gelen ışın, len ışın,

3 Asal eksenleri çakışık, odak uzaklıkları f , f
1
2
ve f olan merceklerden oluşan sistemde K
3
ışını şekilde verilen yolu izlemektedir. Asal K
eksen üzerindeki noktalar arasındaki uzak-
lıklar eşit olduğuna göre K ışını ile aynı renk- Asal
teki L ışınının sistemden çıkana kadar izleye- eksen
ceği yolu çiziniz.

L
f f f
1 2 3
2. Yönerge http://ogmmateryal.eba.gov.tr/panel/upload/dinamik/dinamik-24124/mercekler_02/index.html bağlan-
tısından “İnce Kenarlı Mercekler” başlıklı uygulamayı açınız. Uygulamadaki cismi hareket ettirerek
oluşan görüntüleri gözlemleyiniz.
http://ogmmateryal.eba.gov.tr/panel/upload/dinamik/dinamik-24126/mercekler_04/index.html bağlan-
tısından “Kalın Kenarlı Mercekler” başlıklı uygulamayı açınız. Uygulamadaki cismi hareket ettirerek
oluşan görüntüleri gözlemleyiniz.
Uygulamalardan edindiğiniz bilgileri kullanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1 İnce kenarlı ve kalın kenarlı merceklerde bir cismin bulunduğu yere göre görüntüsüne ait özelliklerini
tabloya yazınız.
Görüntünün Cis-
Mercek Türü Cismin Yeri Görüntünün Yeri Düz/Ters Gerçek/Sanal
me Göre Boyu
Sonsuz ile 2F arasında

2F'de
İnce kenarlı 2F ile F arasında
Odak noktasında (F)
F ile mercek arasında
Kalın kenarlı Herhangi bir yerde
2 Merceklerdeki gerçek ve sanal görüntülerin cisme ve merceğe göre konumlarını karşılaştırınız.

3 A, B ve C cisimleri farklı merceklerin önüne yerleştirilmiştir. A cisminin görüntüsünün boyu A’ya
göre büyük, düz ve sanal; B cisminin görüntüsünün boyu B’ye göre küçük, düz ve sanal; C cisminin
görüntüsünün boyu C’ye göre büyük, ters ve gerçektir. Buna göre A, B ve C cisimlerine ait görüntülerin
oluştuğu merceklerin türü nedir?

126
Hazırlayan: Ertan ERBEK