Page 9 - Kimya - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 9
3 KİMYA 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
h. Oluşan XY bileşiği 16 gram ise harcanan X kaç gramdır?
ı. Oluşan XY bileşiği 20 gram ise artan X kaç gramdır?
i. Artan X kütlesi 5 gram ise harcanan Y kütlesi kaç gramdır?
2. Yönerge Aşağıda verilen örneği inceleyerek kimyasal değişim ile kimyanın temel kanunlarını ilişkilendiriniz.
16 gram Cu 16 gram Cu
8 gram S 8 gram S
I. kap II. kap
Yukarıdaki kaplarda bulunan Cu ve S elementleri arasında
I. kapta : 2Cu + S Cu 2 S
II. kapta : Cu + S CuS
tepkimeleri tam verimle gerçekleşiyor. I. kapta 20 gram Cu 2 S bileşiği, II. kapta 24 gram CuS bileşiği
oluştuğuna göre
a. I. ve II. kaplarda toplam kütle korunmuş mudur? Açıklayınız.
b. Cu 2 S bileşiğini oluşturan elementlerin kütlece birleşme oranını (m Cu / m S ) hesaplayınız.
c. CuS bileşiğini oluşturan elementlerin kütlece birleşme oranını (m Cu / m S ) hesaplayınız.
ç. Cu 2 S ve CuS bileşiklerinde aynı miktar bakır ile birleşen kükürt kütleleri arasındaki katlı oran kaçtır?
d. Bileşiklerdeki Cu kütleleri eşit iken değişen S kütleleri arasındaki oran ile bileşiklerdeki S kütleleri
eşit iken değişen Cu kütleleri arasındaki oranın matematiksel ilişkisi nedir?
3. Yönerge Basit ve molekül formülü ile ilgili açıklamaları okuduktan sonra soruları cevaplayınız.
Basit formül, moleküldeki atomların cinsini ve en küçük tam sayı oranında birleşimini gösterir.
Molekül formülü, moleküldeki atomların cinsini ve gerçek sayılarını gösterir.
Kütlece yüzde bileşimleri dolayısıyla basit formülleri aynı olan bileşiklerin molekül formülleri farklı
olabilir. Örneğin basit formülü CH 2 olan bileşiğin molekül formülü C 2 H 4 , C 3 H 6 , C 4 H 8 olabilir.
Bileşik formülü X kütlesi (g) Bileşik kütlesi (g)
X 2 Y 7 11
7 23
X m Y n
Tabloda X ve Y elementlerinden oluşan X 2 Y ve X m Y n bileşiklerinin içerdiği X kütlelerine karşılık
bileşik kütleleri verilmiştir. Buna göre X m Y n bileşiğinin basit formülü nedir? X m Y n bileşiğinin molekül
formülü için ne önerirsiniz?
8
Hazırlayan: Murat Amanvermez