Page 133 - Tarih - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 133
64
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 10
7.ÜNİTE > Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni Kazanım 10.7.4: Lonca Teşkilatı’nın Osmanlı ekonomik sistemi ve toplum yapısındaki
yerini analiz eder.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
Etkinlik İsmi AKIL+AHLAK+ÇALIŞMA+DAYANIŞMA= LONCA 20 dk.
Amacı Loncaların mesleki eğitimdeki yerini açıklayabilme. Bireysel
Yönerge Verilen grafik ve açıklamalardan yola çıkarak soruları cevaplayınız.
LONCA’DA EĞİTİM
Yamaklar ve Çıraklar: Yamak, on yaşından kü-
çük olup işe devamı velisi tarafından sağlanan
kişilerdir. İki sene boyunca devamlı olarak ve üc-
ret almadan yamaklık yapan kişiler tören ile çı-
raklığa yükselirler. Çırak, esnaf içerisinde en alt
kıdemde bulunan kişilere verilen addır. Her ne
kadar loncalarda meslek öğretilmeye çalışılsa da
loncalar bunun yanında çırakların eğitimleri ile
de ilgilenmekteydi. (Kur’an, okuma-yazma, ahla-
Görsel: Denizli Babadağlılar Çarşısı girişinde bulunan yazı ki değerler)
Kalfalar: Kalfalığa yükselen kişiler ustalarının
dükkânda olmadığı zamanlarda ustalarının sahip olduğu yetkilere sahiptirler. Üç sene kalfalık göre-
vini yerine getiren ve bu süre zarfında çırak yetiştirme konusunda başarılı, diğer kalfalarla iyi geçi-
nebilen, herhangi bir şikâyet almayarak görevini en iyi şekilde yerine getiren, müşterilerine saygılı ve
sanatına bağlı kalfalar ustalığa geçiş yapabilmektedir.
Ustalar: Esnafların ulaşabilecekleri en üst basamağıdır. Peştamal kuşanma töreninde sonra gedik
sahibi olup kendi iş yerlerini açarlardı.
OSMANLI DEVLETİNDE LONCA TEŞKİLATI YAPISI VE YÖNETİM DÜŞÜNCESİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI, Doç. Dr.
Halil Emre Akbaş, Doç. Dr. Serdar Bozkurt, Kübra Yazıcı, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi Eylül 2018 Özel
Sayısı sayfa 181-182 den derlenmiştir.
GÜNÜMÜZDE MESLEK EĞİTİMİ
Mesleki eğitimin amacı, toplumun hedefleri ve iş çevrelerinin talepleri doğrultusunda bireylere belir-
li bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve uygulama yeterliliklerinin kazandırılmasıdır. Günümüzde
çıraklı eğitim merkezlerinde verilen eğitim, aday çırak, çırak, kalfa, usta ve usta öğretici şeklinde
aşamalı olarak verilmektedir. İş yeri tarafından verilir. İşyeri sahibi, aday çırağı ve çırağı çalıştır-
maya başlamadan önce bunların velisi veya vasisi veya reşit ise kendisi ile yazılı çıraklık sözleşmesi
yapmak zorundadır. Teorik bilgi okulda pratik bilgi ise Aday çırak ve çıraklar, mesleğin özelliğine
göre haftada sekiz saatten az olmamak üzere genel ve mesleki eğitim görürler, Çıraklığa bir deneme
dönemi ile başlanır. Bu dönem mesleğin özelliğine göre bir aydan az, üç aydan fazla olamaz. Kalfa
adayının mesleği ile ilgili bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarına iş hayatınca kabul edilebilir seviyede sahip
olup olmadığı kalfalık sınavı ile tespit edilir. Kalfalık yeterliğini kazanmış olanların mesleki yönden
gelişmelerini ve bağımsız işyeri açabilmelerini temin için gerekli yeterlikleri kazandırmak gayesiyle
Bakanlıkça ustalık eğitimi düzenlenir. Kalfalık yeterliğini kazanmış olup mesleklerinde en az beş yıl
çalışmış olanlar ustalık sınavlarına doğrudan katılabilirler. Bu sınavları başarı ile tamamlayanlara
ustalık belgesi verilir. Ustalık belgesi bulunmayanlar usta unvanı ile çalışamaz ve çalıştırılamazlar.
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’ndan düzenlenmiştir.
133
