Page 97 - Tarih - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

46
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 10

5. ÜNİTE > Dünya Gücü Osmanlı (1453-1595) Kazanım 10.5.4: 1520-1595 yılları arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri
tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir.
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi

Etkinlik İsmi YÜKSELME DÖNEMİNDE OSMANLI İMPARATORLUĞU 20 dk.
Amacı 16. yy’da Osmanlı Devleti’nin siyasi ve askerî gücünü kavrayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki haritayı göz önünde bulundurarak soruları cevaplayınız.
OSMANLI DEVLETİ (16.YY)
-20° -10° 0° 10° 20° 30° 40° 50° 60° 70° 80°
İ R L A N D A VATTEM GÖLÜ
D A N İ M A R K A T E O T O N
K U Z E Y D E N İ Z İ NORVEÇ İSVEÇ Kazan
İNGİLTERE B A L T I K D E N İ Z İ (1561 e kadar) Moskova BALKAŞ GÖLÜ
Greater London Dimitrovgrad
U L R U S Y A
S Elbe Nehr� PRUSYA Ural Nehr�
40° Berlin İ ISIK GÖL
U HOLLANDA Gottingen T
N Se�ne Nehr� Bonn A L M A N Y A Varşova U D�nyeper Nehr�
A Nantes Paris Luxembourg-Ville Ren Nehr� A N Kursk 40°
Y Prag Y I
K La Coruna La Rochelle Puvatiye A I Ğ Volga Nehr� S � r d e r y a ( S e y h u n )
O Vigo Gijon Angouleme F R A N S A BURGUNDİYA Zurih Münih AVUSTURYA GALİÇYA Poltava N L Çimkent
LEON Leon Santander Bordo Bern Salzburg Viyana(Bec) Presburg Kosice UKRAYNA A ARAL GÖLÜ KA Z A K İ S TA N Taşkent
(1529-1683)
S Porto San Sebastian Bayonne İ S V İ Ç R E UYVAR(1664) Estergon (1543) PODOLYA (1669 h�maye) D�nyeper Nehr� H
A Baracaldo Logrono Pamplona Graz(Gradça) Zidvatorok(1606) BUDAPEŞTE(1596) Tagay (Trans�lvanya - 1541) Hotin (1620) BESARABYA D�nyesters Nehr� M (1475)
EĞRİ
Raab (Yanık)
(1532)
Vasvar
ERDEL
Badajoz K A S T E L Y A
L Lizbon Tulus S AV O İ A Torino MİLANO Milano VE N E D İ K Varazdın KANİJE (1664) İstolnibelgrat (Budin) Varad (1504) ÖZİ R I Azak M A V E R A Ü N N E H İ R
T P O R T E K İ Z Madrid CENOVA Venedik Zagreb (1601) Pecs ZİGETVAR MACARİSTAN Lipova(Lippa) Kolojvar (Moldovya- 1454,1484) Yaş Bender (Yed�san - 1499,1541) I NOGAY KALMUK Semerkant
Segedin
BOĞDAN
(1566)
Odessa
BUCAK
Temeşvar
A İSPANYA A R A G O N Y A Barcelona Palamos Marsilya (1540) Tulon (1540) Nis Cenova F L O R A N S A BOSNA MOHAÇ (1526) ZENTA (1697) Karlofça BANAT Sibin Galati (1477,1538) KIRIM K AZAK DENİZİ Yenikale KUBAN (1541) KARANOGAYI B A T I Buhara Keş
İsmail
Sılankamen
BELGRAD
EFLÂK
Sevilla Kurtuba Albacete Valencia Castellon KORSİKA Floransa KİLİSE DEVLETİ ADRİYA DENİZ (1463) BOSNASARAYI SIRBİSTAN (1521) Semendire Pasarofça (1395,1462) Bükreş Silistre Braila Sivastopol Bahçesaray KEFE (1543)(1722,1780) KÜÇÜK KABARTAY Çeçen T Ü R K A m u d e r y a ( C e y h u n ) Belh
ABHAZYA
Cadiz Granada BALEAR ADALARI Roma Mostar HERSEK (1444-1459) KOSOVA (1396) Niş Vidin NİĞBOLU Tuna Nehr� Rosçuk DOBRUCA Küçük Kaynarca Sohumkale DAĞISTAN DERBENT İ S T A
(1396)
(1463)
(1389,1448)
Malaga Raguşa KARADAĞ (1375) Plevne Ziştevi DELİORMAN Varna Sukhumi H A Z A R D E N İ Z İ Merv N
Cebelitarık (Dubrovnik) (1497) Sofya Izladi Tırnova (1444) K A R A D E N İ Z Poti GÜRCİSTAN TİFLİS Belasa
Septe Cartagena SARDİNYA İŞKODRA(İskenderiye) Priştine Üsküp (1378) R U M E L İ Slivene Burgaz Batum (1578,1588) (1578) ŞEMAHİ Baku Dandanakan
ŞİRVAN
(1390)
Filibe
Kasablanka A Napoli NAPOLİ KRALLIĞI Bari Tiran M A K E D O N Y A SIRPSINDIĞI(1364) Midye(1422) Amasra Sinop(1392,1460) Ardahan (1533,1578) (1579)
Safi Draç (1394) EDİRNE (1362) İSTANBUL (1459) Kastamonu Samsun(1398) ÇILDIR(1578) CÜRCAN AFGANİSTAN
Fez Oran Serez Kavala Dimetoka (1453) Şile Trabzon Revan(1635) Meşhed
30° Cezayir Otranto Avlonya Manastır (1380) Selanik Enez Tekfurdağı İzmit CANİK Şebinkarahisar (1461) Kars KARABAĞ AZERBAYCAN MOKAN Nişabur
(1645)
F A S TESELYA Gelibolu MARMARA DENİZİ İznik Bolu(1401) ÇUBUK Amasya (1426) (1474) Erzurum (1514) Nahçıvan (1514,1533,1548,1585) Herat
Agadir (1578 de h�maye) K Catanzaro L�mn� Biga BURSA (1326) SÖĞÜT Bozüyük Ankara (Ankara) (1391) Sivas Erzincan Tercan Malazgirt Erciş ÇALDIRAN(1514) (1578) Erdebil
Bizerte Palermo Yanya (1456) Balikesir (1336) İnegöl Eskisehir (1354) (1402) BOZOK (1398) Divriği OTLUKBELİ VAN GÖLÜ Van Hoy TEBRİZ Rasht HORASAN 30°
(1473)
Tunus İNEBAHTI Lepanta M�d�ll� Manisa Kütahya Kızılırmak (1397,1516) Harput (1533,1548) (1534)
Catania (1571) (1462) (1390,1402) Afyon Darende Bitlis(1515) Rezaiyeh TABERİSTAN
Kayseri
C E Z A Y İ R D Siracusa ZANTA Patrai Atina Sakız (1566) Çeşme Izmir(1426) Alaşehir (1390) TUZ GÖLÜ (1468,1515) Malatya (1515) Diyarbekir Oroumich URUMİYE GÖLÜ Kazvin Tahran Rey
(1473)
(1515)
(1517-1534) MORA AYDIN Aydın Denizli HAMİT Konya(1466) DULKADİR Maraş Mardin (1517)
MALTA (1460) S�sam (1549) Bodrum Muğla (1417 1434 1453) Karaman(Larende) (1397 1467 1515) Nizip Urfa(1517) Musul(1517)
Adana
(1467)
T U N U S (1565) (1389,1426) MERC-Î DÂBIK(1516) Kerkük Hemedan
Antalya
(1574) E Alâiye İÇEL(Taşel�) Silifke Antakya Caber Rakka (1587)
Cerbe (1391,1471) (1390,1474) Lazkiye Halep D�cle Nehr� Kasrı Şirin N
(1560) Hanya Kandiye(1669) RODOS(1522) KIBRIS(1570) Hama F ır at Ne hr � M E Z O P O T A M Y A (1639) Y İsfahan Yezd Zahedan
N GİRİT KARPATOS(1541) Lefkoşe Humus E E
(1516)
Trablusgarp (1645-1669) Limasol TRABLUSŞAM Y BAĞDAT K KUHİSTAN Kirman
İ Beyrut İ Hilla (1534,1639) (1631-1724) L U R İ S T A N
Şam R (1516) Necef R A (1534)
Derne Akka U
Bingazi Z S I FÂRİSTAN Şiraz
Netanya Basra
Yafa Amman
BERKA Dimyat Gazza Kudüs Buşehr Hürmüz
İskenderiye
Mansura
Giza Rıdan�ye A BASRA KÖRFEZİ
(1517)
Kahire Suveyş Akabe
Fayyum S İ N A
T R A B L U S G A R P R Maskat
20° (L�bya) (1551) M I S I R Beni-Suef BAHREYN
Menia
H A
20°
Assyut A N
B U M M
FİZAN Sohag Kena İ Riyad
İ
Medine
N�l Nehr� (1517) C S
K
Asvan I N
E
Z C T
OSMANLI DEVLETİ (16. YY) A (1574) İ
I
KOD : 45532 Jeddah Makkah Ta'if T A İ
ÖLÇEK 1 : 6.250.000 L Z N Z
N Ü B Y E D İ
(1517) N
Kuruluştan 15. Yüzyıla Kadar Olan Fet�hler (1554-1560) Port Sudan
Ouagadougou Sancak Merkezler� H A B E Ş E Y A L E T İ E E
Yavuz Sultan Sel�m (1512 - 1520) En Gen�ş Sınırlar N HADRAMUT D
(1569)
Kanun� Sultan Süleyman (1520 - 1566) Ara Sınırlar
İ N
II. Sel�m (1566 - 1574) D�ğer Devlet Sınırları A
Z M
10° III. Murad (1574 - 1595) Başkent Olmuş Şeh�rler Y Sana E M E N O
1595'ten Sonrak� Fet�hler Şeh�rler ÇAD GÖLÜ E T İ Y Khartoum O P Y A Kasala Asmara (1517,1521,1541,1559) 10°
0 220 440 880 1320 1760 Vad Medani
km Aden
DERS ALETLERİ YAPIM MERKEZİ TARAFINDAN HAZIRLANMIŞTIR
tel. : 0 312 866 42 08 www.daym.meb.gov.tr Her hakkı saklıdır ©2008
Obied
10° 20° 30° 40° 50°
Harita 2: Osmanlı Devleti (XVI. YY)
1. Kanuni Sultan Süleyman zamanında Avrupa, Asya ve denizlerde fetih hareketleri gerçekleştiril-
miştir. Derste öğrendiğiniz bilgileri de dikkate alarak bu dönemde hangi ülkeler ile savaşlar yapıl-
dığını aşağıda verilen tabloya yazınız.
Avrupa’da yapılan savaşlar
Akdeniz hâkimiyeti için yapılan savaşlar
Hint Deniz Yolu hâkimiyeti için yapılan savaşlar
Asya’da yapılan savaşlar
97