Page 335 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 164

4. ÜNİTE > Destan/Efsane Kazanım A.2.13: Metni yorumlar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Kim Kaplumbağa Olmak İster! 35 dk.

Amacı Metnin iletisini anlayabilmek ve olaylara farklı açılardan bakabilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Kaplumbağa

Masaldaki tembel tavşanı geçen kaplumbağayı hepimiz hatırlarız. Yarışa başladığı hızla menzile ulaşan
bu hayvanın, istirahatine düşkün olan tavşanı yenmesi, onun hayatının daha sonraki devrelerine rastlar.
Çünkü kaplumbağa da vaktiyle bir insandı. Yaptığı yanlış bir iş yüzünden cezalandırıldı ve bugünkü
şekline döndürüldü.
Kaplumbağa vaktiyle buğday satan bir tüccar imiş. Başkalarından aldığı buğdayı kâr ile yine başkalarına
satarmış. Ama içi fesat doluymuş bu tüccarın, gözünü çabuk zengin olma hırsı bürümüş.
Çok satmasına çok satarmış ama tüccar daha da çok kazanmak istermiş. Dünyada mal mülk edinmek
için ihtirasların bile kendisini durduramadığı insanlar ne yaparlarsa o da onu yapmış: Alışverişe hile
katmış. Başlamış büyük ölçekle alıp küçük ölçekle satmaya. Satmasına satmış, kandırmasına kandırmış
üç-beş kişiyi ama Allah’ı da kandıracak değil ya. Allah, aç gözlü bu tüccarı, ona en yakışan şekilde ce-
zalandırmış: Buğday alırken kullandığı büyük ölçeği sırtına, buğday satarken kullandığı küçük ölçeği
de karnının altına koyup bugünkü şekline inkılap etmiş. Ayrıca en büyük ceza olarak da onu kıyamete
kadar yerlerde süründürmeyi uygun bulmuş.
Saim Sakaoğlu, 101 Anadolu Efsanesi
Kelime Dağarcığı:
fesat: Bozukluk. Karışıklık, kargaşalık, ara bozuculuk. Hile. haris: Açgözlü. inkılap etmek: Bir durumdan başka bir duruma
geçiş, dönüşüm. istirahat: Dinlenme, rahat etme. menzil: Yolculukta dinlenmek amacıyla durulan veya konaklanan yer. İki
konak arasındaki uzaklık. ölçek: Birim kabul edilen herhangi bir şeyin alabildiği kadar ölçü. Dört okkaya eşit ağırlık ölçüsü.

1. Kaplumbağanın fiziksel yapısını bir hilenin cezası olarak değerlendiren anonim akıl hakkındaki
görüşlerinizi yazınız.

2. Efsanedeki kaplumbağanın yerine başka bir hayvan önermeniz istenseydi hangi hayvanı önerirdi-
niz? Niçin?

333