Page 65 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

28 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Öğrenci, vücudun farklı yerlerinde bulunan eklemlerin de bu modele benzeyeceğini düşünmekte-
dir. Öğrencinin görüşünü değerlendiriniz.

Yönerge İskelet kasının (çizgili kas) özellikleriyle ilgili verilen metin, görsel ve tablodan faydalanarak aşağıdaki
soruları cevaplayınız.

İskelet kasları çizgili kas olarak da adlandırılır. İstemli hareketlerimizin gerçekleşmesini sağlar. Bu kas
3. Dizdeki kasların kasılıp gevşemesi sırasında meydana gelen değişimleri aşağıda verilen tabloyu dol- çeşidi birçok kas lifinin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan kas demetlerinden oluşur. Kas liflerinin her biri
durarak cevaplayınız. aynı zamanda bir kas hücresidir. Bu hücrelerin içinde uzayıp kısalmayı sağlayan ve “miyofibril” olarak
Kasılma Gevşeme adlandırılan proteinler vardır. İskelet kasları farklı metabolik ve fonksiyonel özelliklere sahip kas lifleri-
Aktin ve miyozin boyu nin (kas hücrelerinin) bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Çizgili kasları oluşturan liflerin hepsi aerobik ve
anaerobik solunum ile ATP üretme özelliklerine sahip olsalar da bazı kas lifleri ve o liflerin bulunduğu
Z çizgileri kaslarda metabolik özelliklerin birisi daha gelişmiştir. Aerobik metabolik özelliği yüksek kas liflerine
A bandı boyu Tip I, anaerobik metabolik özelliği yüksek kas liflerine ise Tip II kas lifleri denir. Tip I kas lifleri devamlı
I bandı boyu ama zayıf bir kas kuvveti oluştururken Tip II kas lifleri kısa süreliğine büyük bir kas kuvveti oluştururlar,
Sarkomer boyu ancak kısa sürede yorulurlar.
Kasın genişliği Kas Kas demet

4. Bir kişi düzenli olarak spor salonuna gitmeye başlamıştır. Birkaç aylık bir süre sonunda kasların-
da gözle görülebilir bir farklılık oluşmuştur. Bu süre sonunda kişinin kaslarını çevreleyen damar
miktarında, kas hücrelerinin sayısında ve kas hücrelerindeki miyofibril sayısında nasıl bir değişim
gözlemlenebileceğini yorumlayınız.

Kas l f (Hücre)

M yof br l Kas l f (Hücre)
5. Motor sinirlerin kas içerisinde dallanmalar göstererek son bulmasının iskelet kasına etkisinin ne Sarkomer
olabileceğini yorumlayınız.

Sarkomer (B r m yof br l n kasılma b r m )
Görsel: Kas yapısı
https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/138148/mod_resource/content/5/kasfizyolojisi.pdf. (Düzenlenmiştir.)

Kasın Özelliği Tip I Kas Lifini Yoğun İçeren Kaslar Tip II Kas Lifini Yoğun İçeren Kaslar

6. Geçirdiği bir kaza sonucunda bacak kaslarına gelen nöronları zarar gören bir insanın kaslarında Renk Kırmızı Beyaz
nasıl bir değişiklik meydana gelebileceğini açıklayınız. Lif çapı Dar Geniş
Kasılma zamanı Yavaş Hızlı
Enerji üretim metabolizması Aerobik solunum Anaerobik solunum
Kas yorgunluğu Yorgunluğa dirençli Çabuk yorulur.
Kasın performansı Yüksek Düşük
ATP üretimi Yavaş Hızlı
Mitokondri Çok Az

62
Hazırlayan: Serpil AKTEPE