Page 60 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 60

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           BİYOLOJİ 11      26

             1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi  Kazanım 11.1.1.7. Duyu organlarının sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.
             Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi  Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi

             Etkinlik İsmi                         BİYONİK KULAK                                 20 dk.
             Amacı      İşitme duyusunun sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunabilme.  Bireysel

              Yönerge  Aşağıdaki metin ve görsellerden faydalanarak soruları cevaplayınız.
            Ozan dedesi ile iletişimde zorlanıyordu. Ozan'ın dedesi yıllarca iş yerinde gürültüye maruz kaldığı için
            işitme sorunu yaşıyordu. Kulak doktoruna götürdüklerinde doktor, dedesinin artık hiç duymadığını ve
            koklea implantı olabileceğini ancak bunun kullanımı ve işitme duyusunu yeniden öğrenmek için önemli
            bir terapi gerektiğini söyledi. Ozan bu konuyu araştırmaya karar verdi.
            Şiddetli düzeyde işitme kaybı, iç kulaktaki duyusal sinirlerin hasar görmesinden kaynaklanıyorsa bu
            kişiler için koklear implantı yapılabilir. Aşağıdaki görselde koklea implantının nasıl yerleştirildiği göste-
            rilmiştir. Bu işlem sırasında konuşma işlemcisi kulağın arkasına yerleştirilir, ses alan yer burasıdır. Ko-
            nuşma işlemcisi, duyduğu sesleri elektrik sinyaline çevirir. Bu sinyaller deri altına yerleştirilmiş implanta
            gönderilir. İmplant, yuvarlak pencereden geçerek koklea içinde kıvrılan uzun bir elektrot dizisi şeklin-
            dedir. Bu elektrotlara sinyaller geldiğinde bu sinyaller elektriksel olarak iç kısımlara doğru gönderilir.
            İşitme sinirlerini doğrudan uyarır. Bu elektriksel sinyaller sanki sesmiş gibi beyin tarafından algılanır.

                                                      Der  altına
                                Konu ma         İMPLANT  İMPLANT  yerle t r len
                                   lemc s               mplant

                               M krofon
                                                                             İ  tme
                                                                            s n rler



                                                                     Elektrot

                                                               Yuvarlak
                                                                pencere
                            Görsel 1: Kulağın yapısı
            Dünya Sağlık Örgütünün raporuna göre dünyada 466 milyon insan işitme engellidir. Her iki kulak da
            25 desibele (dB) kadar kadar gelen sesleri ayırt edebiliyorsa işitme normal kabul edilir. 90 dB’den yukarı
            olan sesler ayırt edilemiyorsa çok ileri derecede işitme kaybı var, demektir. On beş yaşın altındaki çocuk-
            larda işitme kaybı önlenebilir. Riskler konusunda farkındalığımızı artırarak yüksek sese maruziyet (hem
            mesleki hem de eğlence amaçlı) azaltılmalıdır. Yüksek sese maruz kalıyorsak kulak tıkaçları ve gürültü
            önleyici kulaklıklar kullanarak kulak sağlığımızı korumalıyız.
                                                   DESİBEL SKALASI






                    Nefes  Kuru  Yaprak  Fısıltı  Buzdolabı  Yağmur  Konu ma  Araba  Kamyon  Saç  kurutma  mak nes   Hel kopter  Trombon  S ren  Jet  uçağı  Hava   f  ek









                           Kısık         Ses                        Aşırı yüksek sesli     Acı eşiği
                                 Orta ile sessiz  Yüksek ses
                Görsel 2: Desibel skalası


                                                                                                    57
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65