Page 57 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

24 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

3. Kemal’in oturduğu sıradan tahtadaki yazıları bulanık görmesi nedeniyle ön sıraya oturma talebine
öğretmeni ne cevap vermiş olabilir? Gerekçesiyle açıklayınız.

Yönerge Aşağıdaki metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

İç kulakta işitmeyle ilgili yaklaşık 16.000 Kulak kepçes
kohlear tüylü hücre bulunmaktadır. Kohlear Çek ç Örs Üzeng Yarım da re
4. Doruk öğretmen, Ahmet’e oturma planında yapacağı değişiklikle grafiklerdeki kırmızı ve yeşil tüylü hücreler, mekanik uyaranlara karşı du- kanalları
renkleri ayırt etme sorununun giderilemeyeceğini, başka görme sorunu yaşamıyorsa yerini de- yarlıdır. Kohlear tüylü hücrelerin aşırı gürül-
ğiştirmemeyi teklif etmiştir. Ahmet’in görme kusuru ile ilgili ne yorum yaparsınız? Öğretmeni tülü ortamların, bazı ilaçların ve yaşlanmanın
Ahmet’in yerini neden değiştirmemiştir? etkisiyle hasar görmesi ve sayısal olarak azal-
ması kalıcı işitme kaybına yol açmaktadır. İn-
sanlarda özgün kök hücreler, yaşlanan ve ölen
hücrelerin yenilenmesini sağlar. Etkinliğini
kaybeden işitme duyusuna ait epitel hücreleri Kulak zarı Östak Salyangoz
ve nöron hücrelerinin kök hücre uygulamala- borusu
rıyla yeniden etkin hâle getirilmesine yönelik Kulak yolu
çalışmalar devam etmektedir. Son yıllarda
uyarılmış kök hücre teknolojisiyle bireyin so- Dı Kulak Orta Kulak İç Kulak
matik hücrelerinden kök hücre elde edilmesi
5. Aşağıda normal bir gözde görme olayı şematize edilmişir. Bu görseli dikkate alarak Mila ve Efe’nin ve bu hücrelerin duyusal epitel hücrelerine
göz kusurlarını, göz yuvarlağındaki anatomik bozuklukları göstererek çiziniz. Bu göz kusurlarının dönüştürülmesi konusunda çalışmalar sürmektedir. Kök hücre teknolojisindeki yeni gelişmeler, işitme kay-
nedenlerini açıklayınız. bı için yeni umutlar taşımaktadır.
Kulak işitme ve denge organıdır. Kulakta dış, orta ve iç kulak olmak üzere üç bölüm mevcuttur. Aşağıda
kulakta oluşan bazı rahatsızlıklarla ilgili bilgiler verilmiştir.
Meniere Hastalığı: İç kulak sıvılarının (endolenf) basınç artışıdır. Hastalığın belirtileri arasında işitme kay-
bı, kulak çınlaması veya baş dönmesi (vertigo) vardır. Zamanla tamamen işitme kaybı meydana gelebilir.
Denge kaybı; beyin ve beyinciğe, omuriliğe, göze ve iç kulağa bağlı olarak oluşan denge bozukluklarıdır. İç
Görsel 2: Görme olayı Mila Efe kulakta dalız içindeki otolitlerin hareket etmesiyle ortaya çıkan denge kaybı ve baş dönmesi, vertigo deni-
len rahatsızlığa yol açar. İç kulak basıncının artması, denge sinirlerinin iltihabı ve tümörler denge kaybına
6. Babası göz doktoru olan Gizem, arkadaşlarını babasının muayenehanesine davet etmiştir. Babası, neden olabilir. Denge kaybı, denge kazandırıcı egzersizlerle ve çeşitli tedavi yöntemleriyle düzeltilebilir.
kontrolleri yaptıktan sonra üç arkadaşına gözlük takmayı ihmal etmemeleri gerektiğini söylemiş; Orta kulak iltihabı (Otitis media): Orta kulağın geçici enfeksiyonudur. Hastalık, bakterilerden kaynak-
içlerinden Ahmet’e ise gözlük yazmamıştır. Kontrol sonrası gözlükleri değiştirilen Mila, Efe ve Kemal, lanmaktadır. Ayrıca burun ve boğaz enfeksiyonlarıyla da ilişkilidir. Belirtiler arasında ağrı, hâlsizlik, ateş
hangi tip merceklere sahip gözlükler kullanacaklardır? Gözlük kullanmadan önce ve gözlük kullan- ve kulakta kızarıklık vardır. Yutaktan östaki borusuna geçen bakteri, orta kulak enfeksiyonlarının birincil
dıktan sonra ışığın odaklandığı yeri, göz yuvarlağı ve önündeki merceği de çizerek açıklayınız. nedenidir. Çocuklar orta kulak enfeksiyonlarına yetişkinlerden daha duyarlıdır.

Gözlük kullanmadan Gözlük kullandıktan Örnek olay
önce sonra
Kulak burun boğaz doktoruna başvuran bir bireyin şu şekilde şikâyetleri vardır:
Mila • İşitmeyle ilgili güçlük yaşamaktadır.
• Zaman zaman ağrısı ve ateşi çıkmaktadır.
• Son 15 gün içinde üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmiştir.
Efe
• Solunum yolu enfeksiyonu uzun süre geçmemiştir.
• Evde kendi yöntemleriyle kendini tedavi etmeye çalışmış ancak iyileşememiştir.
Kemal • Gözlerinde sulanma ve kaşıntı vardır.

54
Hazırlayan: Mehtap BOYRAZ