Page 34 - KİMYA-11

14 KİMYA 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Yönerge Aşağıdaki metinden ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

GAZ TÜRBİNLİ MOTORLAR
Gaz türbinli motorlar, günümüzde hava araçlarında kullanılan yanmayla açığa çıkan ısı enerjisini
mekanik enerjiye çeviren motor tipleridir.
Gaz türbinli motorlar, itkiyi sağlamak için çalışma akışkanı olarak havayı kullanan bir ısı motorudur.
Ancak bu itkiyi sağlamak için motordan geçen havanın; hızının ve kinetik enerjisinin arttırılması
gerekir. Türbin motorunun çalışması esnasında ise hava akımı ısıyı alır ve verir. Bundan dolayı sıcak-
lık, basınç ve hacimde değişiklikler meydana gelir. Bu değişikliklerin meydana gelmesi için motorun
döngüsünde 3 ana koşul vardır.
Sıkıştırma: Kompresörler yardımıyla sıkıştırma işlemi bittiğinde havanın basıncı yükselmiş ve hac-
mi azalmıştır. Basıncın ve hacmin artıp azalmasının oranı, sıcaklığının artma oranıyla eşdeğerdir.
Yanma: Havaya yakıt ekleyip yakıtı ateşledikten sonra sıcaklık artar. Sıcaklıkla beraber hacimde de
artış meydana gelir. Bu sırada basıncın neredeyse sabit kaldığını unutmamak gerekir.
Genleşme: Genleşme sırasında türbin tarafından gaz akışının bir kısmında, iş alındığından sıcaklık-
ta ve basınçta bir azalma olacaktır. Bu azalma, hacimdeki artmayla eş değerdir.

1. Gaz türbinli motorlarda hava akımının ısıyı alıp vermesi sırasında hangi büyüklüklerde değişiklikler
meydana gelir?

2. Kompresörün yaptığı işlem dikkate alındığında nefes verildiğinde akciğer hacminin ve basıncının nasıl
değişeceğini yazınız.

3. Yanma işlemi sırasında meydana gelen değişiklikler dikkate alındığında içi hava dolu bir balon sıcak
suya konulduğunda ne gözlemlersiniz?

4. Günlük hayatımızın birçok yerinde karşımıza çıkan gazların betimlenmesinde kullanılan özelliklerin
birimleri nelerdir?

5. Siz de günlük yaşantıda gazların sıcaklık, basınç ve hacim değişiminin kullanıldığı örnekler veriniz.

Karekod
34 Alanı
Hazırlayan: Aylin IŞIK