Page 303 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 149

5.ÜNİTE > Sohbet ve Fıkra Kazanım A.4.15: Metinlerden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Dilin Serüveni 25 dk.
Amacı Dil bilgisi çalışmaları ile dil kurallarını tespit edebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Yaratmak
Mutadım üzre tenha bir odada yazımı yazıyordum. Kâğıt üzerinde iki üç satır vücut bulmuştu. Kapı
vuruldu; bir dostum içeriye girdi. İlk hareketim, bir fenalığı saklar gibi yazımı gizlemek oldu. Niçin?
Bilmiyorum.
Dostum köşede bir koltuğa yaslandı. Tehlike uzaklaşmıştı. Kâğıdı tekrar yavaş yavaş çekmeceden
çıkardım ve hem gizli gizli yazıma devam etmeğe, hem de misafirimle mümkün olduğu kadar ko-
nuşmağa başladım. Gayet garip bir vak’ayı anlatan dostum, sözün hararetiyle bir aralık ayağa kalktı.
Odada bir aşağı, bir yukarı dolaşmağa koyuldu. Belki farkında olmaksızın masama yaklaştı ve başı-
mın kâğıt üzerine eğilmiş olmasından istifade ederek, göz ucuyla yazdığım şeye dikkatsiz bir bakış
attı. Bu bakış, kâğıdımın üzerine bir kor gibi düştü.

Cürmümeşhût hâlinde yakalanmış bir hırsız telâşıyla kâğıdı kapıp gizleyerek yalvardım:
— Bakma!
Gayet yakın bir dostun insaflı gözünden kaçırmak istediğim bu büyük sır, yarın gazetede çıkacak ve
binlerce kariin insafsız gözü önüne konulacak kıymetsiz bir yazıdan başka bir şey değildi.
O halde bu okutmak korkusu neden?

(…)
Hiçbir sanatkâr, eserini yaratmadan evvel ondan başkalarına bahsetmek istemez. Zira sırrı fâş olmuş
bir eser, doğmadan ölmeğe mahkûmdur.
Ahmet Hâşim, Gurabahâne-i Laklakan Diğer Yazıları

Kelime Dağarcığı
cürmümeşhût: Suçüstü. fâş olmak: Ortaya çıkmak. kari: Okuyucu, okur. mutad: Alışılmış. vak’a: Olay. vücut bulmak: Oluş-
mak. zira: Çünkü.

1. Gayet garip bir vak’ayı anlatan dostum, ifadesini öge sıralanışı özne, zarf tümleci, belirtili nesne, do-
laylı tümleç, yüklem olan bir cümle oluşacak şekilde tamamlayınız.

2. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelime gruplarının cümlenin hangi ögesi olduğunu karşısın-
daki boşluğa yazınız.

Gayet yakın bir dostun insaflı gözünden kaçırmak istediğim bu büyük sır,
yarın gazetede çıkacak.

Sırrı fâş olmuş bir eser, doğmadan ölmeğe mahkûmdur.

301