Page 299 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 147

5.ÜNİTE > Sohbet ve Fıkra Kazanım A.4.14: Türün ve dönemin/akımın diğer önemli yazarlarını ve eserlerini sıralar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Fıkra Yazarlarını Tanıyalım 25 dk.
Amacı Fıkra türünde eser veren diğer sanatçıları ifade edebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Elli Dokuzuncu Mektup
Yeni gördüm ama ne garip şey, meğer kömürcüler karda, donda buram buram terler; tatlı, sıcak,
güneşli havalarda da tiril tiril titrerlermiş. Geçenki boralarda bizim mahalledeki kömürcüyü görsey-
diniz şimdiki haline bakıp acır ve: “Zavallı adam! Kim bilir kaç aydan beri sıtma çekiyor.” derdiniz.
Bîçâre! Bereket dediği kömür tozlu kürkünü renkçe pek de farkı olmayan kulaklarına kadar çekmiş,
iskemlesinde oturmuş, arpacık kumrusu gibi düşünüyor. Birine bu halini sordum, “Fukaranın âhı-
dır.” dedi.
Diğerine sordum, “Hele bir kar yağsın da gör. Ne kabadayı olduğunu o zaman gösterir.” dedi.
Birine daha sordum, “Gelen geçeni üşümeye imrendiriyor. Bunlar hem esnaftan hem de soğuk tak-
litçisidir.” dedi.
Evde mangalbaşı âlemi henüz kısmet olmadı. Ben borayı görür görmez kömürcüye yanaşarak bir
miktar kömür almıştım. Fakat o kadar pişman oldum ki bir daha prova etmeden kömür almamaya
yemin ettim. Efendim! Mangala yanaşmak mümkün değil. Güya adam geldiğini hissediyormuş gibi
bir çatırtıdır gidiyor. “Çıt! Çat!” derken ufak bir kıvılcım gözün kenarına kadar sokuluyor. Hani ya
şairin: “Ki bir acıklı acıklı aman sadâsı gelir” dediği yok mu? O adamların feryadı soyundan. El göz-
de, göz kan, yaş içinde. Ben böyle ısınmak görmedimdi.
(…)
Ahmet Rasim, Şehir Mektupları

1.
Ahmet Rasim, Cumhuriyet Öncesi Türk Edebiyatı içerisinde fıkra türü dendiğinde akla gelen
ilk isimlerden biridir. Onun eserlerinde konuşma dilinin ve İstanbul Türkçesinin bütün ince-
liklerini görebiliriz. Gözlem yeteneği çok güçlü olan yazar, hayatın her anını mizahi bir üslupla
aktarabilme yeteneğine sahiptir.

Size göre Ahmet Rasim’le aynı dönemde fıkra yazarı olan biri, Ahmet Rasim’den daha fazla okun-
mak için ne gibi niteliklere sahip olmalıdır?

2.
Bir yazarın herhangi bir konu veya günlük olaylar hakkındaki görüşlerini, düşüncelerini ayrıntı-
lara inmeden anlattığı gazete ve dergilerde yayımlanan kısa fikir yazılarına “fıkra” denir. Bu tür
yazıların diğer adı da “köşe yazısı”dır.

Düzenli bir köşe yazısı okuru olmanın kişiye katkıları neler olabilir? Düşüncelerinizi yazınız.

297