Page 112 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

69 FİZİK 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

3. ÜNİTE > Dalga Mekaniği Kazanım 12.3.2.1: Elektromanyetik dalgaların ortak özelliklerini açıklar.
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi BEN NEREDE YANLIŞ YAPTIM? 15 dk.
Amacı Elektromanyetik dalgaların ortak özelliklerini açıklayabilme. Bireysel
Öğretmene Not: Etkinlikten bir hafta önce öğrencilerden elektromanyetik dalgaların ortak özelliklerini araştırmalarını isteyiniz.
Yönerge Elektromanyetik dalgaların ortak özelliklerini anlatan aşağıdaki metni okuyunuz. Yaptığınız araş-
tırma doğrultusunda metinde verilen hatalı özellikleri tespit ediniz ve soruları cevaplayınız.

ELEKTROMANYETİK DALGALAR
Elektromanyetik teorinin kurucusu İskoçyalı fizikçi James Clerk Maxwell (Jeyms Klerk Maksvel)'dir.
Maxwell, elektromanyetik dalgaların yüklü parçacıkların ivmeli hareketi sonucu değişken elektrik
alan oluşturduğunu ve bu değişken elektrik alanın da manyetik alan oluşturması ile tetiklenen döngü-
den meydana geldiğini bulmuştur. Elektrik alan ve manyetik alan değerlerinden biri artarken diğeri
azalır. Elektromanyetik dalgalar doğrusal yolla yayılır. Boşlukta ve tüm ortamlarda ışık hızı ile hareket
eder. Elektrik alan yönü, manyetik alan yönü ve elektromanyetik dalgaların yayılma yönü birbirlerine
diktir ve bunların yönleri sağ el kuralı ile tespit edilebilir. Elektromanyetik dalgalar, boyuna dalga
özelliği gösterir bu nedenle yansıma, kırılma ve girişim gibi dalga olaylarını gerçekleştiremez. Enerji
taşır ve bu enerjiyi soğuran yüzeyler ısınır. Enerjileri frekansları ile doğru orantılı, dalga boyları ile
ters orantılıdır. Elektromanyetik dalgalar, elektrik alan ve manyetik alana girdiğinde sapar. Polarize
(kutuplanma) edilebilir.

1 Okuduğunuz metinde elektromanyetik dalgaların ortak özellikleri ile ilgili bazı yanlış bilgiler veril-
miştir. Yanlış bilgi verilen cümleleri tespit ederek bu cümleleri doğru bilgiler ile yeniden yazınız.

2 Polarize olmak ne demektir? Açıklayınız.

3 Elektromanyetik dalga için elektrik alan yönü, manyetik alan yönü ve elektromanyetik dalgaların
ilerleme yönünü x, y ve z koordinatlarında modelleyiniz.
y

x

z

110
Hazırlayan: Mesut KESKİN