Page 126 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12 60

4. ÜNİTE > Enerji Kaynakları ve Bilimsel Gelişmeler
Kazanım 12.4.2.2.: Nükleer enerji kullanımını bilim, toplum, teknoloji, çevre ve ekonomi açısından değerlendirir.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi, Bilgi Okuryazarlığı Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi ENERJİ İHTİYACI 30 dk.
Amacı Nükleer enerji kullanımını bilim, toplum, çevre ve ekonomi açısından değerlendirebilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metin, tablo ve ön bilgilerinizden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Ekonomik gelişmeye bağlı olarak enerji ihtiyacının artmasıyla birlikte fosil yakıtlardan kömürün;
250 yıl ve petrolün ise 50 yıl sonra tükeneceği yönündeki araştırmalar, devletleri alternatif enerji kay-
naklarından yenilenebilir ve nükleer enerjiye yöneltmiştir. Nükleer kaynaklardan elde edilen nükleer
enerji, ağır radyoaktif (uranyum gibi) atomların bir nötronun çarpması ile daha küçük atomlara bö-
lünmesi (fisyon) veya hafif radyoaktif atomların birleşerek daha ağır atomları oluşturması (füzyon)
sonucu ortaya çıkar. Ancak nükleer enerji, kimyasal ve fiziksel enerjiye göre verimi çok yüksek bir
enerji türü olmasına rağmen yenilenebilir bir enerji kaynağı değildir.
Hem elektrik hem de ısı enerjisinin eşzamanlı olarak üretildiği nükleer santrallerde yaygın olarak
kullanılan en önemli element uranyumdur. Bir gram uranyum 18 litre benzine eşdeğerdir. Bir kilo
uranyum ise yaklaşık olarak 100 ton kömürle aynı enerjiyi ortaya çıkarır. Uranyumun yanında tor-
yum, plütonyum gibi radyoaktif elementlerin atomlarının, nükleer santrallerin reaktörlerinde kont-
rollü bir şekilde parçalanması sonucu meydana gelen ısı enerjisinden de elektrik üretilir.
Nükleer santrallerde enerji üretimi gerçekleşirken CO ve SO emisyonu oldukça düşüktür. Sadece
elektrik üretiminde değil aynı zamanda tıp, tarım, endüstri ve araştırma alanlarında da nükleer ener-
jiden yararlanılmaktadır.
Nükleer santrallerin toprak kirliliği ve radyasyon gibi çevreye olumsuz etkileri petrol, kömür ve do-
ğalgaz gibi fosil yakıtlarına göre nispeten daha az, yenilenebilir enerji kaynaklarına göre ise daha
fazla olduğu söylenebilir.
Nükleer santrallerin; kuruluş maliyetleri yüksek olmasına rağmen yakıt işletme giderlerinin düşük
olması, yüksek enerji verimi, diğer enerji santrallerine göre enerji üretiminde daha güvenilir olması
bir avantaj olmasına rağmen nükleer enerjinin radyasyon yayması ve çıkan radyoaktif maddelerin
korunması ve saklanmasındaki zorluklar, nükleer silahlanma ve kazalar ise dezavantajlarıdır.
Nükleer enerji teknolojisinin kazanılması, ülkenin bilimsel ve teknolojik açıdan ilerlemesine kat-
kıda bulunmaktadır. Günümüzde Nükleer santrallerin yarısından fazlası; teknolojik açıdan ilerle-
miş, istikrarlı, demokratik ve nükleer altyapısı güçlü, nükleer olgunluğa ulaşmış Kuzey Amerika ve
Avrupa’dadır. Avrupa Birliği ülkeleri, elektrik ihtiyacının yaklaşık %30'unu, ABD %20'sini, Kanada
%15'ini, Meksika %6'sını, Rusya %17'sini, Çin %3'ünü, Güney Kore %30'unu nükleer güç ile karşı-
lamaktadır. Güvenlik kayıtları ve alınan önlemler açısından nükleer enerji santralleri, herhangi bir
endüstriyel tesisten daha iyi bir konumda olmasına rağmen yaşanan teknik aksaklıklar, deprem ve
doğa olayları dışında ticari ya da askerî amaçlı nükleer faaliyetlerden dolayı ölümle sonuçlanan bir-
çok kaza meydana gelmiştir. Aşağıdaki tabloda yıllara göre dünyadaki kazalar verilmiştir.

127