Page 40 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12 17

5. ÜNİTE > Kimya ve Elektrik
Kazanım: 12.1.5.1: Elektroliz olayını elektrik akımı, zaman ve değişime uğrayan madde kütlesi açısından açıklar.
c. Faraday bağıntısı açıklanarak bu bağıntının kullanıldığı hesaplamalar yapılır.
ç. Öğrencilerin Faraday bağıntısını elektronik tablolama programı kullanarak kurgulamaları, değerleri değiştirerek gerçekleşen değişiklikleri göz-
lemlemeleri ve yorumlamaları sağlanır.
Genel Beceriler: Karar Verme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi, Ölçme Becerisi
Etkinlik İsmi ELEKTROLİZ 30 dk.
Amacı Faraday bağıntısından yola çıkarak elektroliz hesaplamalarını ve yorumlamalarını yapabilme. Bireysel

1. Yönerge Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.
Sodyum klorür (NaCl) çözeltisinin elektrolizi sanayide yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Bu
elektroliz sayesinde sanayide önemli kullanım alanlarına sahip klor gazı, hidrojen gazı ve sodyum hid-
roksit elde edilir. Elektroliz ile tuz çözeltisi ayrıştırıldığında anotta klor iyonları yükseltgenerek klor
gazına dönüşür. Katotta ise hidrojen gazı oluşurken açığa çıkan hidroksit iyonları da sodyum iyonu ile
birleşerek sodyum hidroksiti oluşturur. Tuzlu suyun elektrolizi sanayide yıllardır kullanılmaktayken
tüm dünyayı etkileyen Covit-19 salgınıyla birlikte farklı bir alanla, dezenfektan üretimiyle, yeniden
gündeme geldi. Mikroorganizmaların yok edilmesi için ihtiyaç duyulan dezenfektan üretiminde pratik
ve düşük maliyetli olmasından dolayı elektroliz yöntemi ön plana çıkmıştır. O kadar ki bazı firmalar bu
yöntemi evlerde kullanılabilecek küçük ev aletleri şeklinde tasarladılar. Bu aletlerin çalışma prensipleri
ise anotta açığa çıkan klor gazının,
Cl2 + H2O → HClO + HCl
tepkimesi ile hipokloröz asite (HClO) dönüşmesine dayanır. Oluşan hipokloröz asitin en büyük avan-
tajı ise canlılar için toksik özellikte olmaması ve mikroorganizmalar üzerindeki etki gücünün çok yük-
sek olmasıdır.

1. NaCl çözeltisinin elektrolizi sonucunda anotta ve katotta gerçekleşen tepkimeleri ve oluşan ürünleri
yazınız.

2. NaCl çözeltisinden farklı olarak sanayide elektroliz yönteminin kullanıldığı farklı tuzlar var mıdır?
Hangi ürünler elde edilebilir? Araştırınız.

3. 350 kg klor gazının elde edildiği bir elektroliz tesisinde kaç kg NaOH elde edilmiştir? Hesaplayınız.
(Cl:35 g/mol Na:40 g/mol O:16 g/mol H:1 g/mol)

4. Ev tipi bir dezenfektan cihazında NaCl çözeltisinin elektroliziyle HClO elde edilmektedir. 650 gram
suda yaklaşık 400 ppm HClO bulunması için 2 amperlik bir akımla kaç dakika boyunca elektroliz
edilmelidir? (1F=96000 C, H:1 g/mol Cl:35 g/mol O:16 g/mol)

41