Page 268 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 132

5. ÜNİTE> Tiyatro Kazanım A.3.8: Metnin dil, üslup ve anlatım/sunum özelliklerini belirler.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Okuma Becerisi

Etkinlik İsmi Yazarın Dili, Halkın Sesi 20 dk.
Tiyatro metinlerinde kullanılan yöresel söyleyişleri tespit ederek bu ifadelerin metne katkısını açıklaya- Bireysel
Amacı
bilme.
Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Çıldır Gölü Efsanesi
SPİKER: Efsanemiz eski devirlerde, Çıldır gölü kıyılarında geçen acı bir aşkın öyküsüdür. Çıldır
gölü, Kars ilimizin sınırları içinde göz dolduran şirin bir gölümüzdür. Kısır Dağı'ndan esen fırtı-
nalarla kış mevsiminde dalgalı bir deniz gibi köpürür, azar. Karşılıklı iki yakasında iki köy vardır:
Akçakale, Beğerşen.

Güzel bir yaz gecesi Beğerşen köyüne götürüyorum sizi. Hava dingin… Ay yok… Gecenin oldukça
ileri bir vaktindeyiz. Köy halkı çoktan uykuya dalmış.

Beğerşen'in en güzel kızı, Bağdat Hatun, evlerinin avlusundan göl kıyısına inmiş. Gecelik entarisi
var sırtında yalnızca. Saçları dağınık. Elinde bir çıra, göle doğru sallayarak birine işaret vermektedir.
Gölden bir erkek sesinin hafif hafif türkü mırıldandığını duyuyor musunuz?
Bu, yüzerek ta karşı kıyıdan, Akçakale'den gelen sevdalısı Mehmet'in sesidir. Bağdat dualar mırıl-
danıyor.
(…)
ARYA 1
Çıldıra Yalvarış

BAĞDAT: Çıra yaktım yere yolun gösterem
Bugün de bırak, nola, yar yüzün görem.
Kırağında sevda gülleri dürem,
Yorma Çıldır, yorma, nola, yarimi.
Sabah olur, atlas fistan giyersin.
Karlı dağı gül yüzüne eğersin.
Nola, şimdi benim yüzümü göversin,
Sarma Çıldır, sarma, nola, yarimi.

(Bir patırtı olur, bir kedi kaçar.)
BAĞDAT (Korkuyla):
Oh… Kediymiş… Elim ayağım buz oldu.
Geçen gün de bir tospa aklım aldı.
Ne güç şeymiş meğer gizli buluşmak?
(…)

Kemal Bilbaşar, Çıldır Gölü Efsanesi

Kelime Dağarcığı
gövermek: Yeşermek. Morarmak. kırak: Kıyı. tospa: Kaplumbağa.

267