Page 287 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 9

CEVAP ANAHTARLARI
Etkinlik No.:57 3. Yönerge
2. Yönerge Gruplardan verilen yönergelere uygun olarak güvenli bir kavşak tasa-
rımı yapmaları beklenmektedir. Her grubun farklı bir çözümü olabi-
SÜRE (SAAT) lir. Aşağıdaki çözüm sadece fikir vermesi açısından yazılmıştır.
YER
DEĞİŞTİRME 15 dakikada ortalama 240 araç geçiyorsa 30 saniyede 8 araç geçer. 30
(KM) Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet
saniye kırmızı ışık süresi olarak ayarlanırsa kavşakta 8 araç birikir.
Ortalama 60 km/h süratle giden bir araç 30 saniyede 500 metre yol
İstanbul-Ankara 3,75 4,50 4,50 4,73 5,00 5,60
450 km alarak diğer trafik ışığına ulaşır.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı, Sayfa
İstanbul-Edirne 1,75 2,10 2,10 2,20 2,30 3,00 123-124.
210 km
Niğde-Şanlıurfa 4,46 5,36 5,36 5,64 5,95 7,65 Etkinlik No.:59
536 km
1. Yönerge
İzmir-Aydın 112 0,93 1,12 1,12 1,17 1,24 1,60 Görsel 1: İvmeli Hareket
km
Görsel 2: İvmeli Hareket
Adana-Şanlıurfa 3,04 3,65 3,65 3,84 4,05 5,21 Görsel 3: İvmeli Hareket
365 km Görsel 4: İvmeli Hareket
Adana-Mersin 0,69 0,83 0,83 0,87 1,03 1,18 Görsel 5: İvmeli Hareket
83 km Görsel 6: Sabit Hızlı Hareket
Görsel 7: Sabit Hızlı Hareket
Adana-İskenderun 0,70 0,85 0,85 0,89 1,06 1,21 Görsel 8: İvmeli Hareket
85 km Görsel 9: Sabit Hızlı Hareket
Niğde-Mersin 1,51 1,82 1,82 1,91 2,27 2,60 2. Yönerge
182 km Hızı değişen cisimler ivmeli hareket yapar. Buradan yola çıkılarak bi-
Anadolu Gişesi- rim zamandaki hız değişimi şu şekilde modellenir:
Adapazarı Gişesi 1,01 1,22 1,22 1,28 1,52 1,74
122 km Δϑ v3 = 3 v
a
t
3
Seferihisar a= = a 3 = t metre / saniye = m 2 s
saniye
Δt
Gişeler-Çeşme 0,46 0,56 0,56 0,58 0,70 0,80
Gişeler 56 km
İvme,uzunluk ve zaman temel nicelikleri kullanılarak türetilmiştir.
3. Yönerge 3. Yönerge
Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. Dönme hareketi sırasında hızın şiddetinde bir değişme meydana gel-
Muhtemel cevaplar: mez ancak yönü sürekli değişeceğinden hareket esnasında bir ivme-
Sinyalizasyonun uygun olduğu uzun mesafeli yollara hız koridoru den söz edilir. İvmenin sebebi hızın yönlü bir büyüklük olmasıdır.
kurularak zaman ve yakıt tasarrufu sağlanabilir. 4. Yönerge
4. Yönerge
3. Yönerge Tabloda araçların hız değişimlerinin zamana oranı kıyaslandığı için
Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. ivme kavramı incelenmiştir. C marka araç en yüksek ivmeye sahip
araçtır. En düşük ivmeli araç ise B marka araçtır.
Muhtemel cevaplar:
Avantajlar: Trafik sıkışıklığının önlenmesi, yakıt giderlerinin düşürül- Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı, Sayfa
mesi vb. 124 -129.
Etkinlik No.:60
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı, Sayfa
123-124. 2. Yönerge
İvme, birim zamandaki hız değişimidir (Δv /Δt). Aynı yönlü hareket-
te ivmenin pozitif çıkması aracın hızlandığını, negatif çıkması aracın
Etkinlik No.:58 yavaşladığını gösterir. Pozitif ivme değeri, hız ile ivmenin aynı yön-
2. Yönerge lü; negatif ivme değeri, hız ile ivmenin zıt yönlü olduğunu gösterir.
1. Trafik yoğunluğu nedeni ile ortaya çıkan gürültü kirliliğinin araçların Hız-zaman grafiğinin eğimi ivmeyi verir.
kırmızı ışıkta bekleme süreleri ile doğru orantılı olduğu yapılan çeşitli Hız (m/s)
araştırmalarla ortaya konmuştur. Ayrıca bekleme süresinin uzaması ya- K
kıt tüketimini artırarak ülke ekonomisine zarar vermektedir, beraberin-
de çevre kirliliğine sebep olmaktadır.Trafik sinyalizasyonu ve yeşil dalga 30
sistemi bu olumsuzlukları aza indirecektir.
2. Trafiğin çok yoğun olduğu bölgelerde yeşil dalga sistemi trafiği 24
düzenlemekte yetersiz kalabilir. Kurulum için gereken ek maliyet
de bu sistemin olumsuz yanlarından biridir.
18
3. 72 km/h = 20 m/s Zaman (s)
x
t =
t = x ϑ 0 5 9 15
600
t = = 600 (30 - 0) a = (18 - 30) a = (24 - 18)
t
20 20
t = 30 s a = (5 - 0) (9 - 5) (15 - 9)
a = +6 m/s 2 a = -3 m/s 2 a = +1 m/s 2
287