Page 252 - Kimya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 252
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 9
CEVAP ANAHTARLARI
Etkinlik No.: 1 2. Yönerge
1. Yönerge 1. İnsanlar, ateşle demir, kalay ve bakır gibi metalleri eriterek sa-
vunma ve saldırı amaçlı silah yapmışlardır. Yemeklerini pişirme-
Simya döneminde çalışmalar sınama yanılma yoluyla, kimya bi- de de ateş kullanmışlar. Ateşin keşfiyle insan yaşamı kolaylaştı.
limi döneminde belli bir bilgi birikimine dayanarak yapılır.
2. Yönerge 2. Deney yapımında genellikle ateş kullanılır. Ateş bulunmasaydı
kimya biliminin gelişimi yavaşlardı.
Kükürt elementinin yanma ile hızlı tepkimeye girebildiğini, kü-
kürtün mikrop öldürücü etkisinin olduğunu, indirgen madde 3. Yönerge
olarak kullanılabileceği çıkarımlarında bulunabilir.
1. Suda çözme, ısıtma, damıtma, eritme ve buharlaştırma.
3. Yönerge
2. Aşı bulunmasaydı çiçek ve kızamık hastası olan kişiler tedavi
edilemez, ölümler çoğalırdı.
Görsel Kimya Bilimi ile İlgisi / Simyadan Aldığı Katkı
Aküde kurşun metali kullanılır. Kurşun ve kurşun oksit ara- Etkinlik No.: 4
sında gerçekleşen tepkime kimya bilimi ile ilgilidir. Simyanın
katkısı bazı metallerin keşfedilmesi ile olmuştur.
1. Yönerge
Arabada yakıtın yanması ile kimyasal enerjinin hareket enerji- 1. Plastikler polimer kimyası ürünüdür. Plastik atıklar dünyada çok
sine dönüşümü, lastiklerin polimer tepkimeleri sonucu üretimi,
arabanın dış yüzey boyasının üretiminde kimyasal maddelerin ciddi çevre kirliği oluşturmaktadır. Toplumları geri dönüşüm
kullanımı gibi kimya biliminin ilgilendiği birçok olay vardır. konusunda bilinçlendirmek, atıkların ayrıştırılıp toplanması için
Boya, simya döneminde keşfedildiği için simyanın katkısı boya
üretiminde gerçekleşmiş olur. yasal yaptırımlar uygulamak, doğadaki atık plastikleri toplamak
için bütçe ayırmak, plastik tüketimini en aza indirmek gibi öne-
riler çözüm olabilir. Örneğin PVC kapı ve pencere kullanmak
İlaçların etkin maddelerinin üretimi kimya bilimini ilgilendiren
kısımdır. Simya döneminde rezene, ısırgan otu gibi bitkiler teda- hem ısı yalıtımı sağlar, hem de ağaç tüketimini azaltarak orman-
vi amaçlı kullanılmıştır. Bu da etken maddelerin keşfedilmesini ları varlığını korur. Tek kullanımlık plastik kaplar kullanmak
sağlamıştır.
büyük miktarlarda atık oluşumunu sağlar.
2. Su arıtımı analitik kimyanın alanına girer. Su kaynakları aşırı nü-
4. Yönerge fus, sanayi ve endüstri gibi koşullarla kirlenmektedir, bu nedenle
arıtıma ihtiyaç vardır. Doğayı korumak, suyu israf etmemek gibi
Simya döneminde çalışmalar sınama yanılma yoluyla yapıldığı etkenler suyu da temiz tutacaktır.
için edinilen bilgiler başka amaçla kullanılamıyor ve geliştirile- 2. Yönerge
miyordu. Simya döneminde bazı maddelerin büyülü sayılması
ve elementleri değiştirerek altın elde etmeye çalışması da bilgi ile Görsel 1: Endüstriyel Kimya. Boya endüstrisinde kullanılan
ilgili gelişmeleri yavaşlatmıştır. önemli maddelerden biridir.
Görsel 2: Polimer Kimyası. PVC, plastik, lastik gibi ürünler
Etkinlik No.: 2
polimerleşme sonucu elde edilen ürünlerdir.
1. Laboratuvarlar, bilimsel düşünme sürecini anlamada ve öğren- Görsel 3: Organik Kimya. Benzen (C 6 H 6 ) organik kimyanın
mede en önemli araçlardan biridir. Bilimsel verilerin denenerek önemli bileşenlerindendir.
verimli bir şekilde çalışılmasına katkı sağlar. Laboratuvarlar ol- Görsel 4: Biyokimya. Canlıların yapısını oluşturan DNA mole-
masaydı bilimdeki gelişmeler çok daha uzun süreler alırdı. küllerinin yapısı ile biyokimya ilgilenir.
2. Bir bilim dalındaki gelişme diğer bilim dallarının da gelişmesini Görsel 5: Anorganik Kimya. Asit ve bazlar anorganik kimyanın
sağlar. Bilgisayarın keşfinin diğer bilim dallarına katkısını dü- alanına girer.
şününüz. Görsel 6: Analitik Kimya: Laboratuvarlarda yapılan nitel ve
3. Bilim sistematik bilgi birikimi gerektirir. Sistematik bilgi biriki- nicel analizler analitik kimyanın ürünüdür.
minden yararlanan bilim insanları yeni buluşlara imza atarlar. Görsel 7: Fizikokimya. Klimalar, soğutma sistemleri, ısı ve iş
dönüşümleri fizikokimyanın alanına girer.
4. Bir işin erbabı olan ustalar, mesleklerinin devamlılığını sağlamak
için çırak yetiştirirler. Çırak ustasından bildiği her şeyi öğrenir
ve zamanla işi daha da geliştirerek usta olur. Bilim de böyledir. Etkinlik No.: 5
Bilim insanları kendinden önce gelenlerin çalışmalarını öğrenir
ve yeni çalışmalarla yeni gelişmeleri sağlar. 1. Yönerge
5. Sorunun cevabı öğrencilere bırakılmıştır. Sorunun cevabı öğrencilere bırakılmıştır.
2. Yönerge
Etkinlik No.: 3
1. Yönerge Sorunun cevabı öğrencilere bırakılmıştır.
Simyacılar çalışmalarını sınama yanılmaya dayandırsalar da
kimya bilimine çok büyük katkıları olmuştur. Simyacılar kul-
landıkları araç gereçleri, yöntemleri ve bazı kimyasal maddeleri
kimya bilimine aktarmışlardır.
251