Page 99 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 99
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 9 52
2. ÜNİTE > İnsanlığın İlk Dönemleri Kazanım: 9.2.6. İlk Çağ’da hukuk sistemlerinin oluşturulmasında etkili olan dinî ve beşerî kaynakları kavrar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
Etkinlik İsmi HAMMURABİ KANUNLARI 30 dk.
Amacı Hammurabi Kanunları üzerinden Babillerdeki hukuki yapıyı analiz edebilme. Bireysel
Yönerge Görsel ve metni birlikte değerlendirerek soruları cevaplayınız.
Babil Kralı Hammurabi (MÖ 1728-1686) Sümer ile Akad
kanunlarını ıslah edip derleyerek kanunlar yaptı. 282 maddeden
oluşan bu kanun maddeleri, Akkad diliyle yazılmış çivi yazılı
bir stelde yer almaktadır. Bu steldeki rölyefte Hammurabi,
adalet ve güneş tanrısı Şamas’ın önünde dua eder. Stel, kanun
maddelerini halkın rahatça okuması ve haklarını bilmesi için
Esagila’ya (Babil’in baştanrısı Marduk’un büyük tapınağı)
dikilmiştir.
Stelde yer alan metnin giriş kısmında Hammurabi;
“Ne zamanki tanrı Marduk, halkı adil olarak idare etmek ve
memleket idaresini ele almakla beni görevlendirdi, gerçeği
ve adaleti memleketin diline koydum. Halkı memnun ettim.”
demektedir.
Görsel: Hammurabi Steli
Stelde yer alan bazı kanun maddeleri şunlardır:
6- Eğer bir adam tanrıya (mabede) veya saraya ait bir şey (bir eşya) çalarsa, o adam öldürülecektir
ve çalınmış malı kabul eden öldürülecektir.
138- Eğer bir adam, kendisine çocuk doğurmayan karısını bırakırsa (boşarsa), başlığı kadar gümüşü
ona verecek ve babasının evinden getirdiği çeyizi ona tam olarak verecek ve onu (öyle)
boşayacaktır.
139- Eğer başlık yoksa (verilmemişse), boşanma için bir 1 mina gümüş ona verecektir.
148- Eğer bir adam bir kadınla evlenir, kadını ağır bir hastalık yakalarsa, ikinci biriyle evlenmeye
karar verip evlenirse, ağır hastalığa tutulan karısını boşamayacaktır, (o kadın) yaptığı evde
oturacaktır. Sağ kaldıkça ona bakacaktır.
196- Eğer bir adam, bir adamın oğlunun gözünü kör ederse, onun gözünü de kör edeceklerdir.
199- Eğer bir adamın kölesinin gözünü çıkarırsa ya da kemiğini kırarsa onun değerinin yarısını öder.
215- Eğer bir hekim, asil sınıftan (awelam) ağır yaralı birini bronz neşteriyle ameliyat edip hayatını kurtarırsa
veya hastanın alnını veya şakağını bronz neşteriyle açıp iyileştirirse 10 şekel gümüş alacaktır.
216- Aynı işlemleri orta sınıftan (muşkenu) birine yaparsa 5 şekel gümüş alacaktır.
217- Köleye (uardu) yaparsa sahibinden 2 şekel gümüş alacaktır.
Prof. Dr. MEBRURE TOSUN-Doç. Dr. KADRİYE YALVAÇ,
Sümer, Babil, Assur Kanunları ve Ammi-şaduqa Fermanı, s. 199, 200 (Düzenlenmiştir.)
97