Page 16 - Biyoloji 10 | 2.Ünite

1 KALITIM VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK

BÖLÜM

₂
Elde edilen F dölünün 705’inin yuvarlak, 224’ünün buruşuk tohumlu bezelyelerden oluştuğu görül-
müştür (Görsel 2.15). Bu sayılardan yaklaşık ¾’ü yuvarlak tohumlu, ¼’ü buruşuk tohumludur. Yuvarlak
₂
tohumun buruşuk tohuma oranı 3:1’dir. F’deki genotip oranı ¼ homozigot baskın, /4 heterozigot, ¼
2
₂
homozigot çekiniktir. Diğer karakterler için aynı çaprazlamalar yapıldığında F dölünün fenotip oranının
yaklaşık olarak 3:1 olduğu ve genotip oranının yaklaşık 1:2:1 olduğu görülmüştür.

P Kuşağı: Yuvarlak Tohum Buruşuk Tohum

(arı döl)

X

F 1 Kuşağı: Yuvarlak Tohum

(hibritler)

F 1 X F 1 : Yuvarlak Tohum Yuvarlak Tohum
(kendileştirme)

X

F 2 Kuşağı: 705 Yuvarlak Tohum 224 Buruşuk Tohum

(fenotip oranı 3:1)

Görsel 2.15: Bir karakter bakımından monohibrit çaprazlama

₂
₁
Mendel, F ’de elde ettiği fenotip sonuçlarına göre F ’de Tablo 2.3: Punnett Karesi
₂
gizli kalan çekinik özelliğin F ’de ortaya çıktığını tespit et- Erkek Bireyin
miştir. Bir karaktere ait alellerden her biri eşit olasılıkla bir- (Dd) Gametleri
birinden ayrılır ve farklı gametlere giderler. Mendel, buna
D d
ayrılma ilkesi adını vermiştir.
Punnett (panıt) karesi yöntemi, genetik çaprazlama so- DD Dd
nuçlarını tahmin etmede kullanılan bir diyagram yöntemidir. D
Punnett karesinde erkek bireyin gametleri yatay, dişi bireyin Dişi Bireyin (Dd)Gametleri Yuvarlak Yuvarlak
gametleri dikey sütunlara yazılarak diyagram doldurulur. Dd dd
Yandaki tabloda Mendel’in yaptığı monohibrit çaprazla- d
manın Punnett karesinde gösterimi verilmiştir (Tablo 2.3). Yuvarlak Buruşuk

BİYOLOJİ 10 92