Page 20 - Biyoloji 10 | 2.Ünite

1 KALITIM VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK

BÖLÜM

ÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER

1 Heterozigot uzun gövdeli ve mor çiçekli iki bezelye çaprazlanıyor. Gövde uzunluğu ve çiçek
rengi karakterleri farklı kromozomlardadır. Uzun gövde (A) kısa gövdeye (a), mor çiçek (D)
beyaz çiçeğe (d) baskındır.

a) Çaprazlama sonucunda kaç farklı fenotip oluşabilir?
b) Kaç farklı genotip oluşabilir?
c) Baskın fenotipli bezelye oluşma olasılığı kaçtır?
ç) AADd genotipli bezelye oluşma olasılığı kaçtır?
d) Heterozigot uzun boylu ve heterozigot mor çiçekli bezelye oluşma olasılığını hesapla-
yınız.
e) İki bireyin mayoz ile oluşturabileceği gametler nelerdir? Gösteriniz.
ÇÖZÜM

a)
P: Aa X Aa P: Dd X Dd
1. yol
G: ½ A ½ a ½ A ½ a G: ½ D ½ d ½ D ½ d

F : ¼ AA ¼ Aa ¼ Aa ¼ aa F : ¼ DD ¼ Dd ¼ Dd ¼ dd
1
1
Fenotip oranı: ¾ A (uzun) ¼ a (kısa) Fenotip oranı: ¾ D (mor) ¼ d (beyaz)
Fenotip çeşidi: 2 Fenotip çeşidi: 2
2
Genotip oranları: ¼ AA /4 Aa ¼ aa Genotip oranları: ¼ DD /4 Dd ¼ dd
2
Genotip çeşidi: 3 Genotip çeşidi: 3
Fenotip çeşidi 2 x 2 = 4 çeşit fenotip oluşabilir.
2. yol AaDd X AaDd çaprazlamasında bireylerde 2 karakter heterozigottur. Oluşabilecek fenotip
n n 2
çeşidi 2 ile bulunur. n heterozigot karakter sayısıdır. 2 = 2 = 4 çeşit fenotip oluşabilir.
b)
1. yol Genotip çeşidi 3 x 3 = 9 çeşit genotip oluşabilir.
2. yol AaDd X AaDd çaprazlamasında bireylerde 2 karakter heterozigottur. Oluşabilecek genotip çe-
n
şidi 3 ile bulunur. n heterozigot karakter sayısıdır.
n
2
3 = 3 = 9 çeşit genotip oluşabilir.
9
c) Baskın fenotipli (uzun mor) oluşma olasılığı = ¾ uzun X ¾ mor = /16 uzun mor
2
ç) AADd genotipli birey oluşma olasılığı = ¼ AA X /4 Dd = /16’dır.
2
4
2
2
d) Heterozigot uzun boylu mor çiçekli (AaDd) bezelye oluşma olasılığı; /4 Aa X /4 Dd = /16’dır.
e) uzun-mor uzun-mor
P: AaDd , AaDd
G: AD Ad aD ad AD Ad aD ad

BİYOLOJİ 10 96