Page 29 - Biyoloji 10 | 2.Ünite
P. 29
KALITIM VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK
Kan Grupları
İnsanda AB0 kan grubunun belirlenmesinde görev alan genin üç aleli vardır. A ve B alelleri alyuvar
hücrelerinin zarında antijen oluşumunu sağlayarak kan gruplarını belirler.
Sadece A antijeni bulunduranlar A kan grubu, sadece B antijeni bulunduranlar ise B kan grubudur.
A ve B antijenini birlikte bulunduranlar AB kan grubu, hiç antijen taşımayanlar ise 0 kan grubudur.
Kanda yabancı antijenlere karşı akyuvarlar tarafından üretilen proteinlere antikor adı verilir. Antikorlar
kan plazmasında bulunur. Kan gruplarının antijen-antikor ilişkisi, fenotip ve genotipleri Tablo 2.7’de
verilmiştir.
Tablo 2.7: AB0 Kan Grupları
FENOTİP
GENLER GENOTİP ALYUVARDAKİ ANTİJEN PLAZMADAKİ ANTİKOR
(Kan Grubu)
AA A0 A A Anti-B
A
BB B0 B B Anti-A
B
AB AB A ve B Yok
0
00 0 Yok Anti-A ve Anti-B
A antijenine karşı A antikoru, B antijenine karşı da B antikoru üretilir. A antijeni ile A antikoru birbiri-
ne karıştıkları zaman A antikorları A antijenine bağlanarak alyuvarların yapışıp kümelenmesine neden
olur. Bu olaya çökelme (aglütinasyon) denir. Oluşan çökelme damarların tıkanmasına yol açacağı için
ölüme neden olabilir.
! Sorularda çok alellik belirtilmedikçe her bir karakterin iki alelle kalıtıldığı kabul edilir.
DİKKAT
BİYOLOJİ 10
105