Page 13 - Biyoloji 9 | 2.Ünite
P. 13
a) Çekirdek Zarı
Çekirdek zarı, endoplazmik retikulum tarafından oluşturulur ve çe-
kirdek sıvısı ile sitoplazmayı birbirinden ayırır. Çekirdek zarı, çift
katlı olup bu iki zar arasında bir boşluk bulunur. Çekirdek zarının
üzerinde açılıp kapanma yeteneğine sahip ribozomların büyük ve
küçük alt birimlerinin de geçebileceği büyüklükte porlar vardır. Bu
porlar, çekirdek sıvısı ile sitoplazma arasında madde alışverişine
imkân sağlar. Çekirdek zarı, hücre bölünmesi sırasında eriyerek
kaybolur; bölünme tamamlandıktan sonra yeniden yapılır.
b) Çekirdek Sıvısı DÜŞÜNÜP
YORUMLAYINIZ
Çekirdeğin içini dolduran sıvıdır. Yoğunluğu sitoplazmadan daha
fazladır. Çekirdek sıvısının içeriğinde %50-80 oranında su, %39 Ökaryot hücrelerde DNA
moleküllerinin özel protein-
oranında protein, %10 oranında DNA, %1 oranında ise RNA’lar,
lere sarılmış olması, hücre-
nükleotitler, ATP, mineraller ve diğer maddeler bulunur. ye ne gibi faydalar sağlar?
c) Çekirdekçik
Çekirdekçik DNA, RNA ve proteinden oluşur. Zarsız bir yapı olan
çekirdekçikte rRNA’lar ile proteinler birleştirilerek ribozomların bü-
yük ve küçük alt birimleri sentezlenir. Çekirdekçiğin büyüklüğü ve
sayısı hücrenin aktivitesine bağlıdır. Protein sentez hızı yüksek
olan hücrelerde çekirdekçik sayısı artabilir.
ç) Kalıtım Materyali
Ökaryot hücrelerin çekirdek DNA’sı, özel proteinlere sarılı hâlde
bulunur. Nükleik asit ve proteinden meydana gelen bu genetik ma-
teryale kromatin adı verilir. Ökaryot bir hücrenin çekirdeğindeki
genetik materyal kromatinler hâlinde bulunur (Görsel 2.8). Bölün-
me sırasında kromatindeki DNA eşlenerek yoğunlaşır ve kromo-
zomlara dönüşür.
Çekirdekçik
Kromatin
Çekirdek zarı
Görsel 2.8: Yumurta ana hücresinin
geçirimli elektron mikroskobu (TEM) ile çekilmiş görüntüsü
93
Hücre