Page 13 - Biyoloji 9 | 2.Ünite
P. 13

a) Çekirdek Zarı
            Çekirdek zarı, endoplazmik retikulum tarafından oluşturulur ve çe-
            kirdek sıvısı ile sitoplazmayı birbirinden ayırır. Çekirdek zarı, çift
            katlı olup bu iki zar arasında bir boşluk bulunur. Çekirdek zarının
            üzerinde açılıp kapanma yeteneğine sahip ribozomların büyük  ve
            küçük alt birimlerinin de geçebileceği büyüklükte porlar vardır. Bu
            porlar, çekirdek sıvısı ile sitoplazma arasında madde alışverişine
            imkân  sağlar.  Çekirdek  zarı,  hücre  bölünmesi  sırasında  eriyerek
            kaybolur; bölünme tamamlandıktan sonra yeniden yapılır.
            b) Çekirdek Sıvısı                                                    DÜŞÜNÜP

                                                                               YORUMLAYINIZ
            Çekirdeğin  içini  dolduran  sıvıdır. Yoğunluğu  sitoplazmadan  daha
            fazladır.  Çekirdek  sıvısının  içeriğinde  %50-80  oranında  su,  %39   Ökaryot hücrelerde DNA
                                                                              moleküllerinin özel protein-
            oranında  protein,  %10  oranında  DNA,  %1  oranında  ise  RNA’lar,
                                                                              lere sarılmış olması, hücre-
            nükleotitler, ATP, mineraller ve diğer maddeler bulunur.          ye ne gibi faydalar sağlar?
            c) Çekirdekçik

            Çekirdekçik DNA, RNA ve proteinden oluşur. Zarsız bir yapı olan
            çekirdekçikte rRNA’lar ile proteinler birleştirilerek ribozomların bü-
            yük ve küçük alt birimleri sentezlenir. Çekirdekçiğin büyüklüğü ve
            sayısı  hücrenin  aktivitesine  bağlıdır.  Protein  sentez  hızı  yüksek
            olan hücrelerde çekirdekçik sayısı artabilir.

            ç) Kalıtım Materyali

            Ökaryot  hücrelerin  çekirdek  DNA’sı,  özel  proteinlere  sarılı  hâlde
            bulunur. Nükleik asit ve proteinden meydana gelen bu genetik ma-
            teryale  kromatin  adı  verilir.  Ökaryot  bir  hücrenin  çekirdeğindeki
            genetik materyal kromatinler hâlinde bulunur (Görsel 2.8). Bölün-
            me  sırasında  kromatindeki  DNA  eşlenerek  yoğunlaşır  ve  kromo-
            zomlara dönüşür.














                                                                                    Çekirdekçik


                                                                                    Kromatin

                                                                                    Çekirdek zarı





                              Görsel 2.8: Yumurta ana hücresinin
                      geçirimli elektron mikroskobu (TEM) ile çekilmiş görüntüsü

                                                                                                        93
                                                                                                      Hücre
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18