Page 7 - Biyoloji 9 | 2.Ünite
P. 7
Leeuwenhoek, 1676’da mikroskopla bakterilerin varlığını keşfeden
ilk kişi olmuştur. Bu nedenle Leeuwenhoek, mikrobiyoloji biliminin
kurucusu kabul edilmektedir.
19. yüzyılda Alman bilim insanları; Theodor Schwann (Teodor Şı-
van), Matthias Schleiden (Matyas Şılaydın) ve Rudolf Virchow’un
(Rudolf Virkov) çalışmaları hücrenin canlılık için önemini ortaya
koymuştur. Schleiden tüm bitkilerin hücrelerden oluştuğunu ve
hücrenin bitkinin temel birimi olduğunu ifade etmiş, çekirdeğin
hücre bölünmesindeki rolüne dikkat çekmiştir. Schwann ise hay-
vanların da bitkiler gibi hücrelerden oluştuğunu (Görsel 2.3) ve
bu hücrelerin bitki hücreleri ile özdeş olduğunu, hücrenin canlının
yapı birimi sayılması gerektiğini öne sürmüştür. Bu çalışmalara ila-
ve olarak Virchow’un hücrelerin büyümesi ve çoğalması üzerine
yaptığı çalışmalar, hücre ile ilgili önemli bir genellemenin ortaya
çıkmasını sağlamıştır. Bu genellemeye Hücre Teorisi adı verilmiş-
tir. Bu teoriye göre;
♦ Hücre canlının temel, yapısal ve işlevsel birimidir.
♦ Bütün canlılar, bir ya da daha fazla hücreden oluşmaktadır.
♦ Yeni hücreler, var olan hücrelerin bölünmesi sonucu mey-
dana gelir.
Bu teori hücre biyolojisinin (sitoloji) geliştirilmesine temel oluştu-
rur. Bilim ve teknolojideki gelişmeler doğrultusunda objeleri ışık
mikroskoplarına göre çok daha fazla oranda büyütebilen elektron
mikroskobunun geliştirilmesiyle hücre hakkında daha ayrıntılı bil-
gilere ulaşılmış ve aşağıdaki ifadeler hücre teorisine eklenmiştir.
♦ Hücreler kalıtım maddesi içerir ve bunu bölünerek yavru
hücrelere aktarır.
♦ Tüm metabolik olaylar hücre içinde gerçekleşir.
Hücre Doku Organ Sistem Organizma
Görsel 2.3: Bütün canlılar bir veya birden fazla hücreden meydana gelir.
87
Hücre