Page 16 - Tarih 10 | Çalışma Defteri-3
P. 16
Beceri Temelli-I
Aşağıda verilen metni okuyunuz. Soruları, metni göz önünde bulundurarak cevaplayınız
OSMANLI’NIN İLK SAVAŞÇILARI
İlk Kuvvetler Kuruluş yıllarında Osmanlı Beyliği’nin düzenli askerî birlikleri yoktu. Gerektiğinde, gazilerden oluşan ve
tamamı atlı olan aşiret kuvvetlerinin dellallar vasıtasıyla bir yerde toplanması sağlanır ve sefere çıkılırdı. Savaş bi-
tince bu kuvvetler dağılır, herkes işinin başına dönerdi. İlk fetihleri yapanlar bu uç kuvvetleridir. Uç Beyliği devrinde
Gaziyân-ı Rum, Ahiyân-ı Rum ve Abdalân-ı Rum adları altında teşkilatlanmış bâtıni zümrelerden istifade edilmiş, fet-
hedilen yerlerin Türkleşmesinde bu zümrelerin büyük rolü olmuştur. Uç gazileri düz araziyi süratle işgal ederler, köy-
lere hâkim olurlar, kaleler etrafına küçük kuleler inşa ederek uzun süren ablukalarla buraları teslim alırlardı. Bursa,
İznik ve İzmit bu şekilde alınmış; sadece Bursa’nın fethi 10 yıl sürmüştür. Yapılan fetihlerle, daimî ordunun eksikliği
ve bunun mahzurları anlaşılmış, düzenli askere olan ihtiyaç gittikçe kendini daha çok hissettirmiştir. Çünkü bu geçici
kuvvetler hem vaktinde savaşa gelemiyor hem de uzun muhasaralara dayanamıyorlardı. İlk düzenli birlikler Orhan
Gazi zamanında, Bursa’nın fethinden sonra kuruldu. Bursa Kadısı Çandarlı Kara Halil’in teklifiyle yaya ve müsellem
(atlı) askerî birlikleri teşkil edildi. Yayalar 10’ar ve 100’er kişilik manga ve bölüklere ayrıldı; her 10 kişinin kumandanına
onbaşı, 100 kişininkine yüzbaşı, hepsinin kumandanına ise binbaşı denildi.
Prof. Dr. Abdülkadir Özcan, Osmanlı Devleti’nin Askerî Yapısı (Metin düzenlenerek alınmıştır.)
ORTAÖĞRETİM 16 TARİH-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ