Page 18 - Tarih 10 | Çalışma Defteri-3
P. 18
Beceri Temelli-II
Aşağıda verilen metni okuyunuz. Soruları, metni göz önünde bulundurarak cevaplayınız
ALPLER VE GAZİLER
Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda hizmeti ge-
çen Alpler ve gaziler eski kaynaklarda Ertuğ-
rul ve Osman Gazi’nin silah arkadaşlarından
Akçakoca, Abdurrahman Gazi, Hasan Alp, Ko-
nur Alp, Turgut Alp, Aykut Alp, Gündüz Alp,
Saltuk Alp, Köse Mihal, Samsa Çavuş ve Kara
Ali’nin adı sık sık fetihlerde geçmektedir. Bun-
lar bazen bir ve beraber olarak meydan savaş-
larına veya büyük bir hisarın zaptına katılıyor-
lar bazen her biri bir kalenin muhasarasına
gidiyor bazen de bir şehrin idare ve imarında bulunuyorlardı. En önemlisi gerek harp gerekse sulh esnasında yapılacak
her işten evvel mutlaka ulema mensuplarının da katıldığı bir istişare meclisi tertip ediyorlar ve kararlarını ondan son-
ra veriyorlardı. Dolayısıyla sanki geleceğin üç kıtasına yayılacak, dünya siyasetine asırlarca yön verecek bir ulu devle-
tin temellerini sabırla, gayret ve feragatle, aşk ve arzuyla, muhabbet ve sadakatle atıyorlardı. Aslında aralarındaki
ilişkiler gözden geçirildiğinde, Selçukluların son iki asrında ve Beylikler Türkiyesi’nde görülen ayrılıklar, sen-ben dava-
ları, menfaat kaygıları sanki bu uç bölgesine hiç uğramamıştı. Herkes eski tabirle baş ve buğ bildikleri Ertuğrul Gazi ile
çocuklarına candan ve gönülden bağlı olup her emrine ölesiye bağlı idiler. Bu itibarla Osmanlı Devleti’nin sağlam ve
köklü temellere oturmasında Osmanlı soyu ve ulema sınıfı kadar bu gazi alperenlerin de olağanüstü katkıları olduğu
inkâr edilemez bir gerçektir.
Turgut Alp Konur Alp Abdurrahman Gazi
Osman Gazi Bilecik’in fethi ile meş- Konur Alp’in ismi ilk kez Orhan Gazi ile Osman Gazi, 1317’den itibaren yöne-
gul olurken onu İnegöl’ü zapt et- birlikte katıldığı Akyazı ve Kocaeli üzeri- timden çekildikten sonra Abdurrah-
ne düzenlenen seferde geçer. Bu sefer-
mek üzere görevlendirmişti. Turgut de Kara Çepiş ve Alp/Ebe suyu hisarları man Gazi’yi akıncı kollarından birinin
Alp süratle gelerek şehri kuşattı. Az alındı. Kendisine Kara Çepiş hisarı veri- başına getirdi. Orhan Gazi ile birlikte
sonra Bilecik ve Yarhisar’ı zapt eden len Konur Alp, Akyazı cihetine akınlarla önce Kara Çepiş ve Alb/Ebe suyu hisar-
Osman Gazi de gelerek kuşatmaya görevlendirildi. Akyazı’da Tuzpazarı’nı larını, ardından da Köprühisar’ı zapt
zapt ettikten sonra Uzuncabel’de düş-
katıldı. Osman Gazi’nin de katılma- manlarla iki gün kanlı çarpışmalar yap- ettiler. Daha sonra İznik’in fethini ko-
sıyla daha da gayrete gelen gaziler, tı. Bursa’nın alındığı sırada Konur Alp laylaştırmak üzere müstahkem Kara
kısa sürede İnegöl’ü zapt ettiler. Os- de Akyazı, Konurapa/Konrapa (Düzce), Tekin Hisarı üzerine varıp aldılar. Orhan
man Gazi, İnegöl’ün idaresini Turgut Bolu ve Mudurnu’yu Türklerin idaresi- Gazi bu fetihlerden sonra Samsa Ça-
ne katıyordu. Orhan Gazi, Bursa fethe-
Alp’e verdi. Bundan dolayı İnegöl dildikten sonra Konur Alp, Akçakoca ve vuş’u İznik’in kuşatmasıyla, Abdurrah-
yöresi “Turgut ili” şeklinde anıldı. Gazi Abdurrahman gibi tecrübeli bey- man Gazi’yi ise Bizans’tan gelebilecek
Uzun bir süre İnegöl’ün idaresinde lerini İstanbul yolu üzerindeki kalelerin yardımları ve tehlikeleri önlemekle
bulunan Turgut Alp’in zaman zaman fethiyle görevlendirdi. Bu komutanlar vazifelendirdi. Böylece Bursa’nın fethi-
gaza hareketlerine de katıldığı anla- kısa sürede ve kolaylıkla Kandıra, Sa- ne kadar uç beyi olarak hizmet gördü.
mandıra ve Aydos gibi müstahkem
şılmaktadır. mevkileri zapt ettiler. Bursa’nın fethinde bulundu.
Ahmet Şimşirgil, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Hizmeti Geçen Alpler ve Gaziler. (Metin düzenlenerek alınmıştır.)
ORTAÖĞRETİM 18 TARİH-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ