Page 15 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Çalışma Defteri 4

Açık Uçlu Sorular

KAYBOLAN KELİME

Bu bayram, dilimizin bir kelime kaybettiğine iyice inandım. “Tandır” gibi “kağnı” gibi artık yaşanan hayatta yeri
kalmamış, şöyle böyle bir kelime değil; zarif, ince, medenî bir kelime. Kapıyı çalan çöpçünün posbıyıkları arasında
onu aradım. Yok!.. Bahşişini alan bekçinin kavlak dudaklarından onu bekledim. Yok!.. Bakkalın çırağından, sebze-
cinin yamağından, kasabın oğlundan onu işitmek istedim. Yok!..
İpek mendilini alan oğlan, eşarbını kıvıran kız, iki buçukluğu cebine indiren manav, üç gün kapımızı kim çaldıysa
hediyesini kim aldıysa bana o beklediğim kelimeyi vermeden gitti! İki yüz kuruş yazan taksinin şoförüne iki yüz
elli kuruş veriyorsunuz. Taş gibi bir sükût! Kitabından sevgiyle bahsettiğiniz genç adamla karşılaşıyorsunuz. Ha-
karete benzer hissiz bir selam! Tramvayda, ayakta kalmış bir kadına yerinizi veriyorsunuz. Yüzünüze, burun delik-
leriyle yüksekten bir bakış! Ve hiçbirinin dilinde aradığınız o ince, o kibar, o insanı insan yapan güzel kelime yok!
Geçen yıl, Atina’da bindiğim bir otomobilin şoförü, bana bu kelimeyi on kuruşluk bahşiş için söylemişti: Hem ba-
şından kasketini çıkararak hem de kelimenin başına bir “çok” ilave ederek. Roma’nın en büyük otelinde oda hiz-

metçisi kız, yine küçük bir hediye karşılığı zarif vücudunu nezaketle kırarak bu kelimeyi dudaklarında tebessümle
söylemişti. Bir kelime deyip geçmeyin. Cemiyet hayatındaki birçok şikâyetleri bu kelimenin yokluğuna bağlamak
bile mümkündür.
Düşünüyorum: Artık lügat kitaplarında beyaz kâğıdın kefenlediği bu ölü kelimeyi nasıl diriltsek! Acaba belediye,
bu kelime için bir fiyat listesi yapamaz mı? Hiç olmazsa çarşıda, pazarda, iş hayatında canımız istediği zaman
listeye bakar; parasını verir ve içimizin özlediği bu üç heceli sözü duyarız! Haaa! Affedersiniz, deminden beri, yana
yakıla hasretini çektiğim bu kelimenin ne olduğunu söylemedim değil mi?
Teşekkür!

Okuduğunuz metinden hareketle tabloda istenilen bilgileri ilgili yerlere yazınız.

TÜR

KONU

İLETİ

DİL VE ANLATIM

MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 15 TDE-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ