Page 16 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | Çalışma Defteri 4
P. 16
Beceri Temelli-I
Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız. ( Alıntılanan metnin aslına sadık kalınmıştır. )
GÜN OLUR ASRA BEDEL
Sarı-Özek’in yerlileri olan Kazaklar ise ülkelerini terk etmemiş. Yeni yeni kuyular kazıp su buldukları
yerlerde toplanmışlar. Yine de pek tenha imiş. Sarı-Özek ancak savaştan sonra, su taşıyan tankerler işe
koyulduğu zaman başlamış. Tanker sürücüsü bölgeyi iyi tanırsa otlakta, üç dört ayrı yerdeki sürülerin
su ihtiyacını karşılıyormuş. Büyük sürü sahipleri, çevredeki sovhozlar ve kolhozlar o zamanlar buralarda
mandıralar kurmayı, böyle bir yatırımın neye mal olacağını ve risklerini bile düşünmüşler. İyi ki
bunu düşünürken epey zaman kaybetmişler ve bu arada Ana-Beyit yakınlarında bir şehir oluşuvermiş.
“Posta Kutusu” diyorlardı bu adsız şehre. “Posta Kutusu’na gittim.”, “Posta Kutusu’ndan geldim.”, “Posta
Kutusu’ndan şunu aldım, bunu aldım.” diyorlardı. Posta Kutusu zamanla büyümüş, bir asfalt yolla bir
yandan uzay üssüne, öbür yandan demir yoluna bağlanmış ve buraya yabancıların girmesi yasaklanmıştı.
İşte Sarı-Özek’te bu defa endüstrileşmiş bir yerleşim kurulması böyle olmuştu.
Orada geçmişten kalan tek iz Ana-Beyit mezarlığı idi. Devenin çift hörgücü gibi tıpatıp birbirine benzeyen
ve bu yüzden Ekiz Tübe (İkiz Tepe) denilen iki tepenin üzerindeydi Ana-Beyit. Bu mezarlık
bölgenin en kutsal mezarlığı sayılıyordu. Eskiden bazı aileler ölülerini buraya öyle uzak yerlerden getirirlerdi
ki cenaze alayı geceyi bozkırda geçirmek zorunda kalırdı. Ve ölünün yakınları merhumu Ana-
Beyit’e gömmüş, ona böyle saygı gösterebilmiş olmaktan haklı bir gurur duyarlardı. Halk içinde en çok
sayılan, sevilen, bilgili, haklı bir üne sahip insanlar buraya gömülürlerdi. Her şeyi bilen ve bölgeyi çok
iyi tanıyan Yelizarov bu mezarlığa ‘Sarı-Özek Ana Kabri’ derdi.
O gün, Boranlı demiryolu istasyonundan çıkıp bozkırda ilerleyen develi, traktörlü, kazma makineli ve köpekli tuhaf
cenaze alayı, işte oraya gitmekteydi.
Cengiz Aytmatov, Gün Olur Asra Bedel
1. Yazarın eserinde, yaşadığı coğrafyanın geçmişine ve diğer özelliklerine dair bilgiler vermesinin gelecek nesiller
açısından faydaları neler olabilir? Görüşlerinizi gerekçeleri ile ifade ediniz.
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
2. Yazarın eserinde, yaşadığı toplumun kutsal saydığı değerleri hakkında bilgi vermesini, kültürel unsurların
gelecek nesillere aktarılması açısından değerlendiriniz. Görüşlerinizi gerekçeleri ile ifade ediniz.
...............................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
3. Yazarın geçmişte yaşanan olayları anlatmasını ve kültürel değerleri ön plana çıkarmasını, toplumda millî bilinç oluş-
turması açısından doğru buluyor musunuz? Neden?
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
ORTAÖĞRETİM 16 TDE-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ