Page 20 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük | Çalışma Defteri 6

Beceri Temelli - 1

Aşağıda verilen harita ve metni dikkate alarak soruları cevaplayınız.
BALKAN ANTANTI

Harita : Balkan Antantı’ nda yer alan ülkeler

Kurulma süreci: Bütün güçlüklere rağmen Balkan devletleri iki savaş arası dönemde aralarında bir birlik kurmayı başarmış-
lardır. Bulgaristan’ın revizyonist dış politikası ve Türkiye ile Yunanistan arasında ahali mübadelesinin yarattığı gerginlik,
iki savaş arası dönemin ilk on yılında böyle bir birliğin kurulmasını engellemişti. Ancak 1930 yılında Türkiye ile Yunanis-
tan’ın bu konuda anlaşmaya varmaları, Balkan devletleri arasında, Bulgaristan’ın da katıldığı bir dizi Balkan Konferansının
toplanmasına yol açtı. Bu konferanslarda, İtalya’nın etkisinde bulunan Bulgaristan ve Arnavutluk’un revizyonist istekleri
tatmin edilemeyince, bu iki devlet gruplaşmadan çekilmişler ve 1934 yılında Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya
arasında Balkan Antantı imzalanmıştır. Antantın hükümlerine göre, dört devlet birbirlerinin Balkan sınırları konusunda
güvence vermişler ve çıkarlarına yönelen bir tehdit durumunda birbirleriyle görüşmelerde bulunmayı taahhüt etmişlerdir.

Kurulduktan sonra: İki savaş arası dönemin genel çalkantılı havası içinde, Balkan Antantı başarılı bir gruplaşma olama-
mıştır. Başarısızlığının nedenleri, gelecek Balkan iş birliği konusunda önemli ipuçları verecek niteliktedir. Bir kere, Balkan
Antantı küçük Balkan devletlerinin Bulgaristan’ın saldırısına karşı Balkan sınırlarını garanti etmek gibi dar bir askerî amacı
olan birlik durumundaydı. Bunun dışında, örneğin İtalya gibi büyük devletlerin saldırısına karşı herhangi bir savunma gü-
vencesi vermiş değildi. Türkiye, daha başından beri, Balkan Antantı’ nın genişlemeci büyük devletlere karşı bir blok olması
yönünde çabada bulunmuşsa da başarılı olamamıştı. İkinci olarak, Balkan Antantı gerçek anlamda Balkan devletleri olan
Bulgaristan ile Arnavutluk’u gruplaşma içine alabilecek tedbirler üzerinde fazla durulmadan aceleyle kurulan bir güvenlik
kuruluşu olmuştu. Böylece bölgeyi iki karşıt kampa böldü. Üçüncü olarak, Balkan Antantı ‘‘antant” sözcüğünün anlattığı
gerçek bir “anlayış birliği” kuramamış ve askerî bir ittifak olarak kalmıştır. Dolayısıyla, ittifakın üzerine oturduğu askerî ko-
şullar değişince, antantı sürdürmenin de bir anlamı kalmamıştır. Yugoslavya, 1937 yılında Bulgaristan ile bir yakınlaşmaya
gittiğinde Balkan Antantı temel anlamını yitirecektir.

ORTAÖĞRETİM 20 T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK-12
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ