Page 86 - Coğrafya 10 | 1.Ünite

DOĞAL SİSTEMLER

Mevcut su kaynaklarının en verimli şekilde kulla-
nılabilmesi amacıyla inşa edilen barajlardan tarım-
da sulama, içme ve kullanma suyu temini, balıkçılık,
turizm ve su sporları gibi alanlarda yararlanılmak-
tadır (Görsel 1.111). Türkiye, ayrıca sahip olduğu bu
kaynaklardan elektrik enerjisi üretme anlamında da
faydalanmaktadır. Bu bağlamda ülkemizde elde edi-
len elektrik enerjisinin %25,6'sı (2015) barajlardan
sağlamıştır.

Görsel 1.111: Balık çiftliği (Altınkaya Barajı / Samsun)

OKUMA PARÇASI
SUYUN TASARRUFLU KULLANILMASI İÇİN BİZLER BİREY OLARAK NELER YAPABİLİRİZ?

Mutfak
Evde harcanan suyun %10'u mutfakta kullanılır. Sebze ve meyvelerinizi akan suyun altında yıkamak yeri-
ne bir kabın içinde yıkayabilirsiniz. Ayrıca ıspanak, semizotu, pazı gibi yeşil yapraklı sebzeleri ayıkladıktan
sonra ilk yıkama suyuna sirke koyarsanız daha kolay temizleyebilirsiniz.
Elde bulaşık yıkarken mümkün olan en az miktarda deterjan kullanın. Az deterjanı durulamak daha ko-
laydır. Musluğun altına yıkadığınız tabakları üst üste koyduktan sonra durulamaya başlayın. Bulaşıklarınızı
bulaşık makinesinde yıkıyorsanız makinenizi tamamen dolduğunda çalıştırın.

Çamaşır
Evde harcanan suyun %15'i veya %20'si çamaşır yıkamak için kullanılır. Kirli çamaşırlarınızı tek tek yı-
kamak yerine toplu yıkamayı tercih edin ve çamaşır makinenizi tamamen doldurarak çalıştırın. Bu şekilde
her yıkamada 10 litreye kadar su tasarrufu sağlayabilirsiniz. Elde çamaşır yıkarken aynı suda önce beyaz-
ları sonra renklileri yıkayabilir, çamaşırdan arta kalan suyu da yerleri silmek için kullanabilirsiniz.

Banyo
Günlük su tüketiminin en fazla olduğu (%40) banyoda su tasarrufu sağlamanın en kolay yolu, suyu
tasarruflu harcayan duş başlığı ve sifon kullanmaktır. Banyo suyunun ısınmasını beklerken daha sonra
başka işlerimizde kullanmak amacıyla suyu bir kovaya doldurabilirsiniz. Dişlerinizi fırçalarken, yüzünüzü
yıkarken suyu akar vaziyette bırakmayın. Tıraş bıçağını akan suyun altında değil de bir tas suyun içinde
durulamanız su tasarrufunu sağlayacak bir başka adım olacaktır.

Musluklar
Musluklarınız damlatıyorsa mutlaka tamir ettirmelisiniz. Damlayan musluklar günde 30-200 litre su-
yun ziyan olmasına sebep olur. Tamir ettiremiyorsanız damlayan muslukların altına suyun birikebileceği
kaplar koyabilirsiniz.

Bahçe
Bahçeyi veya çiçekleri sulamak için günün serin saatleri seçilmeli. Yaşadığınız yerin iklimine uygun yerli
bitkileri tercih etmeniz, bu bitkilerin ihtiyacı olan suyun daha çok doğal yollardan karşılanmasını sağlaya-
caktır. Kaldırım ve yerleri suyla yıkamak yerine çalı süpürgesiyle süpürebilirsiniz. Ayrıca kurak zamanlarda
bahçenize veya balkonunuza hayvanların su içmeleri için koymayı da unutmayın.

Yağmur suyu
Yağmur suyunu biriktirecek su tankları büyük tasarruf sağlayabilir. Yağmur suyu, özellikle bahçe sula-
mak ve araba yıkamak için kullanılabilir.

Suyumuzu İsraf Etmeyelim, Geleceğimizi Tüketmeyelim.

(www.isu.gov.tr)
96