Page 83 - Coğrafya 10 | 1.Ünite

10. Sınıf
SU KAYNAKLARI 93

2. Türkiye’de Su Kaynaklarından Yararlanma

Türkiye, sahip olduğu tatlı su varlığı açısından zengin bir ülke değildir. Ülkemizde kişi başına düşen yıllık
kullanılabilir su miktarı 2000 m civarındadır. Buna göre Türkiye, kullanılabilir su kaynaklarının az olduğu
3
ülkeler arasında yer almaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2030 yılında ülke nüfusunun 90 milyonu
geçeceğini öngörmektedir. Böyle bir durumda 2030 yılı için kişi başına düşecek su miktarının 1120 m civa-
3
rında olacağı söylenebilir. Mevcut büyüme hızı ve su tüketimindeki alışkanlıkların değişmesi gibi faktörlerin
etkisi ile su kaynakları üzerinde oluşabilecek baskıları tahmin etmek mümkündür. Ayrıca bütün bu tahminler,
mevcut kaynakların 20 yıl sonrasına hiç tahrip edilmeden aktarılması durumunda söz konusu olabilecektir.
Bu sebeple Türkiye'de gelecek nesillere temiz ve yeterli su bırakabilmek için kaynakların çok iyi korunup
bilinçli kullanılması gerekmektedir.

Tablo 1.3: Türkiye'deki Limanlara Uğrayan Gemi Sayıları (TÜİK, 2016)
Liman Başkanlığı Gemi Sayısı
Ülkeler arasında yapılan ticarette taşınan ham
madde veya mamul madde, genellikle en ucuz taşı- İzmit 10 191
ma türü olan deniz yoluyla yapılmaktadır. Türkiye, Aliağa (İzmir) 4959
konumu gereği sahip olduğu deniz ve boğazlar sa-
yesinde deniz ulaşımı açısından son derece önemli Ambarlı (İstanbul) 4523
bir yere sahiptir. 2016 yılında İstanbul Boğazı'ndan
yaklaşık 43 000 gemi geçiş yapmış ve aynı yıl içinde Mersin 4161
ülkemizdeki limanlara yaklaşık 70 000 gemi uğra-
mıştır (Tablo 1.3). Deniz ulaşımı anlamında ilk sırayı Gemlik (Bursa) 3992
Marmara Denizi alırken onu sırasıyla Akdeniz, Ege İskenderun (Hatay) 3946
Denizi ve Karadeniz takip etmektedir.
Denizlerimizde 2016 yılı itibarıyla yaklaşık 270 000 Tuzla (İstanbul) 3335
ton balık avlanmıştır (Tablo 1.4). Avlanan bu balıkların
%80,6’sı Karadeniz, %8,9’u Ege Denizi, %8'i Marmara Samsun 2349
Denizi ve %2,5'i de Akdeniz'e aittir. Denizlerin yanı Tekirdağ 2253
sıra akarsu ve göllerde de (Beyşehir, Uluabat, İznik,
Çıldır, Eğirdir vb.) balıkçılık yapılmaktadır. Toplam İzmir 2182
su ürünleri üretiminin %51,4'ünü deniz balıkları
(Görsel 1.106), %7,7'sini diğer deniz ürünleri, %5,1'ini Diğer 21 842
iç su ürünleri ve %35,8'ini de yetiştiricilik ürünleri Toplam 63 733
oluşturmaktadır.

Tablo 1.4: Türkiye'deki Denizlerde Avlanan Balık Türleri
ve Avlanma Miktarları (TÜİK, 2016)

Balık Türü Ton

Hamsi 102 595,2
Çaça 50 224,9

Palamut 39 459,6

Sardalya 18 162,1
Mezgit 11 540,8

İstavrit 11 148,4

Diğer 30 593,5
Toplam 263 724,5 Görsel 1.106: Deniz balıkçılığı

93