Page 28 - Coğrafya 11 | 1.Ünite

DOĞAL SİSTEMLER

Hatay'da bulunan 75 bin dönümlük Amik Gölü, çevresindeki insanlara başta su kaynaklarından yararlanma
olmak üzere kara avcılığı, balıkçılık, tarım, hayvancılık, saz ve kamış kesimi ile ekoturizm gibi sosyoekono-
mik imkânlar sunmaktaydı. Gölün suyu, büyük bir tarihsel hata sonucu 1968’de açılan dört drenaj kanalı ile
Asi Nehri’ne boşaltıldı. Altı yıl süren ıslah çalışmalarıyla göl kurutuldu ve bu alanda tarım yapılmaya baş-
landı. Ancak gölden elde edilen alan çevresine göre altı metre daha aşağıda kaldı. Bu alan, drenaj kanalla-
rının tıkanması nedeniyle en küçük bir yağmurda dolarak neredeyse eski hâline dönmektedir. Böylece her
yıl on binlerce dönümlük ekili alan sular altında kalarak heba olmaktadır. Bununla birlikte Amik Gölü’nün
kurutulması sonucu yöre iklimi değişti. Örneğin yağış rejiminin düzensizleşmesi sonucu sellerin sayısı
arttı. Bir zamanlar ülkemizin en önemli sulak alanlarından olan Amik Gölü'nün kurutulduğu alana yapılan
havaalanı, yağışlarla gölün tekrardan oluşması sonucu sular altında kalmaktadır. Yine bu havaalanı ile Ana-
dolu­Afrika kuş göç yolunun geçtiği Belen Boğazı birbirine çok yakın olduğundan yılın 140 gününde çok
yüksek, 60 gününde ise yüksek derecede uçak­kuş çarpışma riski mevcuttur. Ayrıca ülkemizde sadece bu
alanda yaşayan yılanboyun kuşunun nesli gölün kurutulmasıyla yok olmuştur.
(www.tema.org.tr)
Yukarıdaki metinden ve ön bilgilerinizden yararlanarak 13, 14, 15 ve 16. soruları cevaplayınız.

13. Kurutulmadan önce düzenli bir ekosisteme sahip olan Amik Gölü çevresinde kuruma sonucu ne gibi de-
ğişiklikler ortaya çıkmıştır?

14. Amik Gölü ve çevresindeki sulak alanlar, Afrika’dan başlayıp kuzeye doğru uzanan kıtalar arası kuş göç
yolu üzerinde bulunmaktadır. Bu durumda kuluçkaya yatma, barınma ve beslenme gibi imkânlara kavu-
şabilen kuşlar, gölün kurutulması sonucu yaşam şartları açısından ne gibi değişiklikler yaşamış olabilir?

15. Gölün kurutularak tarım alanlarına dönüştürülmesi sonucu olumlu bir beklenti hâkimken ne gibi olum-
suzluklar yaşanmıştır?

16. Drenaj kanalları kapatılarak gölün tekrardan oluşturulması durumunda göl ekosistemi eski özelliğine ka-
vuşabilir mi? Nedenleriyle birlikte açıklayınız.

Erzurum'da iki kişi, öldürdükleri bir Anadolu vaşağıyla fotoğraf çektirip sosyal medya sitesinden paylaştı.
Nesli tükenmekte olan ve koruma altındaki yabani hayvanlar sınıfında yer alan vaşağın ölüsüyle poz veren
gençlere tepki yağdı. Ayrıca fotoğrafın sosyal medyada yayılması üzerine olayla ilgili Millî Parklar Şube
Müdürlüğü soruşturma başlattı. Soruşturma sonucunda her iki kaçak avcıya dokuz yüz dokuzar lira idari
yaptırım cezası ile toplam 7 bin lira tazminat cezası kesildi.
(Basından)
17. Yukarıdaki metinden hareketle biyoçeşitliliğin korunması adına bireylere düşen sorumluluklar nelerdir?

38