Page 35 - Coğrafya 12 | 3.Ünite

Fosil kaynakların dünya üzerinde dengeli bir yayılış göstermemesi ve tükenme noktasına gelmesi sanayi-
leşmiş ülkelerin bu kaynaklara sahip gelişmekte olan ülkelere karşı siyasi ve ekonomik baskı kurmasına
sebep olmaktadır. Günümüzde dünya üzerinde doğal kaynaklara sahip fakat gelişmekte olan Çad, Nijer,
Sierra Leone, Kazakistan, Özbekistan gibi pek çok ülkenin siyasi haritadaki sınırları sanayileşmiş ülkeler
tarafından çizilmiştir. Bu durum, kendi doğal kaynak potansiyelini kullanamayan gelişmekte olan ülkelerin
gelişmiş ülkeler tarafından sömürüldüğünün göstergesidir. Afrika’daki petrol, altın, elmas, kahve ve çay
gibi tarım plantasyonlarının paylaşılamaması nedeniyle kıtadaki pek çok ülkede iç savaş ve çatışmalar ya-
şanırken Orta Doğu’daki petrol zengini Irak gibi ülkeler uluslararası savaşlara sahne olmaktadır.

Amerika Kıtası’nda yer alan Guyana, Ekvador, Peru, Surinam, Venezuela, Guatemala ve Dominink Cum-
huriyeti gibi ülkeler petrol ve tarım plantasyonları gibi doğal kaynaklara sahiptir. Bu ülkeler ekonomik
güçlüklerle boğuştuğu ve sahip olduğu doğal kaynakları işleyecek gücü olmadığı için bu kaynakları sana-
yileşmiş ülkelere satmak zorundadır. ABD, Kanada ve Rusya gibi ülkeler doğal kaynak potansiyelinin yük-
sek olduğu, var olan kaynaklarını işleyecek ekonomik ve teknolojik güce sahip ülkelerdir. Bu tür ülkeler,
ham maddelerini işleyip dünya pazarlarına satarak ekonomilerine değer katar. Japonya ve Güney Kore gibi
doğal kaynaklardan yoksun fakat sanayileşmiş ülkeler ihtiyaçları olan kaynakları diğer ülkelerden temin
ederek yüksek teknoloji ile birlikte işleyerek ekonomik kazanç sağlar.

Aşağıdaki dünya haritası üzerinde yer alan ülkeleri özelliklerine göre kutucuklara yerleştiriniz.

Kanada Rusya

ABD Japonya
Güney
Kore
Guatemala Venezuela Çad
Sierra Nijerya
Leone

0 2.000 4.000
Km

Doğal Kaynak Yönünden Doğal Kaynak Yönünden Doğal Kaynak Yönünden
Zengin ve Sanayileşmiş Zengin ve Sanayileşmemiş Fakir ve Sanayileşmiş

181