Page 57 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 57

EŞ YÜKSELTİ EĞRİLERİNİN ÖZELLİKLERİ VE YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN
               GÖSTERİLMESİ

                  İzohips, yer şekillerini göstermek için yaygın şekilde kullanılan yöntemlerden biridir. İzohipslerden oluşan
               haritalara izohips veya topoğrafya haritası adı verilir. Aşağıda izohipslerin temel özellikleri ve izohips haritala-
               rında ana yer şekillerinin gösterimleri verilmiştir.
                1.  İç içe kapalı eğriler şeklindedir.  2. Aynı eğri üzerindeki bütün noktalar-  3. Yükseltisi az olan bir izohips, kendisinden daha
                                            da yükseklik aynıdır.          yüksek olan izohipslerin etrafını çevreler.
                4. Tepeler kapalı eğriler   5. İzohipslerin seyrek geçtiği   6. Sık geçtikleri yerler dik yamaçları
                 şeklinde olup gerekli      yerlerin eğimi azdır (Görsel   gösterir (Görsel: 1.24).
                 görülürse doruklar         1.23).
                 nokta şeklinde gösterilir
                 (Görsel 1.22).









                                          Görsel 1.23: Az eğimli arazi       Görsel 1.24: Eğimli yamaç
                                                                                   8. İki akarsu vadisini birbirinden ayıran
                                                                                     ve birbirine ters yönde eğimli yüzeyleri
                                         4
                                                                                     birleştiren yerlere sırt denir.Bir sırtın
                Görsel 1.22: Doruk noktası                                           iki tarafında eğrilerin değeri aynıdır
                                                             8                       (Görsel 1.25).
                                       6
                7. Deniz kıyısı daima (0)     7
                 sıfır metredir.
                                                                       5
                                                 Deniz
                                                                                    Görsel 1.25: Sırt





                9. Birbirini çevrelemeyen komşu iki   10. Bir haritada ardışık izohipsler   11. İzohipsler asla birbirini kesmez.
                 eğrinin yüksekliği aynıdır.     arasındaki yükselti farkı her yerde
                                                 aynıdır. Buna eş aralık (eküidistans)
                                                 adı verilir.
               12. Eş yükselti eğrileri akar-                                       13. Çanaklar, kapalı eğriler şeklinde
                 su vadilerinde “V” şeklini                                           gösterilir (Görsel 1.27). Çanak-
                 alır (Görsel 1.26). “V”nin                                           larda yükseltinin azaldığı yöne
                 sivri ucu kaynak yönünü                                              doğru ok çizilir.
                 gösterir ve sivri ucuna
                 doğru yükseklik artar.
                                                9                   12




                                                             13


              Görsel 1.26: Vadi                                                    Görsel 1.27: Çanak







                                                                                         DOĞAL SİSTEMLER  67
   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62