Page 65 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN İKLİM TİPLERİ
Türkiye, çok çeşitli iklim tiplerinin etkili olduğu bir ülkedir. Üç tarafının
denizlerle çevrili olması, yükselti değerlerinin kısa mesafeler içinde değişmesi,
sıradağların kıyıya uzanışlarının farklı olması her biri farklı özellikler taşıyan
iklim bölgelerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Farklı iklim bölgelerinin bulun-
ması tarımı, hayvancılığı, ormancılığı, ekonomisi, yerleşme özellikleri ve doğal
koşulları farklı olan bölgeler oluşturmuştur.
Türkiye’de coğrafi koşulların etkisiyle ortaya çıkan başlıca üç büyük iklim
tipi etkilidir.
Akdeniz İklimi
Bu iklim tipi Akdeniz ve Ege kıyılarında, Marmara’nın güneyinde ve Gü-
neydoğu Anadolu’nun batısında görülmektedir (Harita 1.38). Yazları sıcak ve
kurak, kışları ılık ve yağışlıdır (Grafik 1.23). Yıllık toplam yağışın yaklaşık
yarısı kışın gerçekleşir. Kıyı kesiminde kar yağışı ve don olayları nadir olarak
görülür. Akdeniz ikliminin özellikleri kıyıdan dağ yamaçlarına ve iç kesimlere
gittikçe değişir. Bununla birlikte Ege ve Marmara denizlerine doğru gidildikçe Görsel 1.64: Kızılçam (Antalya)
de enleme bağlı olarak Akdeniz ikliminin özellikleri değişir (Grafik 1.21 ve 1.22).
Kıyı kuşağının doğal bitki örtüsünü sıcaklık ve ışık isteği fazla olan kızılçamlar oluşturur (Görsel 1.64). Kızılçam-
ların tahrip edildiği yerlerde ise zeytin, defne, sandal, mersin, keçiboynuzu gibi bitkilerden oluşan makiler yaygındır.
Yüksek kesimlerde ise sıcaklığın düşmesine bağlı olarak iğne yapraklı ormanlar hâkimdir.

mm o C mm o C
300 40 300 40
250 30 250 30
200 20 200 20
150 10 150 10
100 0 100 0
50 -10 50 -10
0 -20 0 -20
O Ş M N M H T A E E K A O Ş M N M H T A E E K A
Ortalama Yağış (mm) 81 68 58 51 42 25 8 6 23 45 76 94 Ortalama Yağış (mm) 125 102 76 46 30 10 2 3 15 45 95 142
Ortalama Sıcaklık ( C) 4,9 5,9 8,3 13 17,8 22,5 24,8 24,6 20,7 15,7 10,4 6,7 Ortalama Sıcaklık ( C) 8,9 9,5 11,7 15,9 20,8 25,9 28 27,7 23,7 18,8 14 10,6
o
o
Grafik 1.21: Balıkesir’in sıcaklık ve yağış grafiği Grafik 1.22: İzmir’in sıcaklık ve yağış grafiği

mm o C
300 40
250 30
200 20
150 10
100 0
50 -10
0 -20
O Ş M N M H T A E E K A
Ortalama Yağış (mm) 231,9 50,2 203,2 55,5 31,4 7,7 2,8 3,1 15,8 80,1 135 257,9
0 80 160 240 km
o
Ortalama Sıcaklık ( C) 9,9 10,4 12,7 16,2 20,5 25,3 28,4 28,2 24,8 20 14,9 11,4
Marmara Türü Akdeniz İklimi
Ege Türü Akdeniz İklimi Grafik 1.23: Antalya’nın sıcaklık ve yağış grafiği
Akdeniz İklimi
Harita 1.38: Akdeniz ikliminin dağılışı

DOĞAL SİSTEMLER 139