Page 60 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

TÜRKİYE’DE SICAKLIK
Türkiye’de güneyden kuzeye doğru gidildikçe enleme bağlı olarak Güneş ışınlarının geliş açısı küçülür ve sıcaklık
değerleri azalır. Bunun yanı sıra yükselti ve yer şekilleri gibi birçok faktöre bağlı olarak sıcaklığın değiştiği görülür.
Türkiye’nin iklim özelliklerini tanımak için en soğuk ay ortalama ve en sıcak ay ortalama sıcaklık değerleriyle yıllık
ortalama sıcaklık değerlerinin bilinmesi gerekir.

Türkiye’nin Ocak Ayı Sıcaklık Dağılışı
En düşük sıcaklık değerleri Kuzeydoğu Ana-
dolu’da ölçülür (Harita 1.33). Bu durum yük-
seltinin fazla olması, karasallık ve Sibirya’dan
gelen soğuk hava kütleleri ile açıklanabilir. En
yüksek sıcaklık değerleri Akdeniz kıyılarında
ölçülür. Bunun nedeni güneyde yer alması ve
0 80 160 240 km
denizin sıcaklığa etkisidir.
Sıcaklık ( C)
o
8,12 -5 0 Genel olarak kıyılardan iç kesimlere gidil-
5,8 -10 -5
0,5 -15 -10 dikçe karasallık ve yükselti arttığı için sıcaklık
azalır. Bu nedenle sıcaklığın dağılışı çoğu yerde
Harita 1.33: Türkiye’nin ocak ayı sıcaklık dağılışı enlem etkisine uymaz.

Türkiye’nin Temmuz Ayı
Sıcaklık Dağılışı
En yüksek sıcaklıklar Güneydoğu Anado-
lu’da ölçülür (Harita 1.34). Bu durum enlem
etkisi, sıcak çöl rüzgârları ve karasallıkla ilgi-
lidir. En düşük sıcaklıklar Kuzeydoğu Anado-
lu’dadır. Bunun temel nedeni yükseltinin fazla
0 80 160 240 km
olmasıdır.
Sıcaklık ( C)
o
30,35 15,20 Genel olarak güneyden kuzeye doğru gidil-
25,30 10,15
20,25 5,10 dikçe enlem etkisiyle sıcaklık azalmaktadır.
Harita 1.34: Türkiye’nin temmuz ayı sıcaklık dağılışı

Türkiye’nin Yıllık Ortalama Sıcaklık
Dağılışı
Enlem etkisi ve denizellik-karasallık duru-
muna bağlı olarak sıcaklık ortalamaları her yerde
aynı değildir. En yüksek sıcaklık değerleri enlem
etkisiyle Çukurova çevresi ve Güneydoğu Ana-
0 80 160 240 km dolu’da ölçülür. En düşük sıcaklık değerleri ise
karasallık, soğuk hava kütlelerinin etkili olması
Sıcaklık ( C)
o
16,20 4,8 gibi nedenlerle Kuzeydoğu Anadolu’da ölçülür
12,16 0,4
8,12 -4,0 (Harita 1.35).
Harita 1.35: Türkiye’nin yıllık ortalama sıcaklık dağılışı

134 DOĞAL SİSTEMLER