Page 122 - DEFTERİM BİYOLOJİ 10

3.
Ünite Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları

Atmosferdeki serbest azot

Yıldırım ve
şimşekler

Denitrifikasyon
Biyolojik Kimyasal
azot azot
fiksasyonu fiksasyonu

Organik
atıklar

Azot
Denitrifikasyon
bağlayıcı
bakterileri
bakteriler
Nitrit
Amonyum Nitrat

Nitrit ve nitrat bakterileri
Görsel 14: Azot döngüsü

-
Kemosentez yapan bazı bakteriler topraktaki amonyumu oksitleyerek nitrite (NO2) ve
-
nitrata (NO3) dönüştürür. Bu olaya nitrifikasyon denir. Nitrifikasyonla azot, bitkilerin
-
kullanabileceği nitrat (NO3) formuna dönüştürülür.

+ - -
NH4 Nitrit NO2 Nitrat NO3
bakterisi bakterisi
(Amonyum) (Nitrit) (Nitrat)

Nitrifikasyon

Nitrifikasyon toprağı azot bakımından zenginleşitirir, denitrifikasyon ise fakirleştirir.
-
Bazı bakteriler oksijensiz solunum sırasında nitratı (NO3) kullanarak azot gazı
açığa çıkarır. Bu olaya denitrifikasyon denir. Denitrifikasyon olayıyla azot topraktan
atmosfere geri döner.

Yapay gübre kullanımı da toprağa azot kazandırma yollarından biridir. Ekosisteme
azot kazandıran diğer bir etken ise kayalarda bol miktarda bulunan nitratların
toprağa karışmasıdır.

+ -
Bitkiler, azotun inorganik formunu amonyum (NH4) veya nitrat (NO3) tuzları
şeklinde alabilir. Hayvanlar ise azotu bitkileri ya da diğer hayvanları yiyerek alır.

122