Page 120 - DEFTERİM BİYOLOJİ 10

3.
Ünite Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları

MADDE DÖNGÜLERİ VE HAYATIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ

Hayatın sürdürülebilirliği doğada bulunan maddelerin döngüsüne ve yeniden kullanı-
mına bağlıdır.
Ekosistemlerde su, karbon ve azot döngüleri başlıca madde döngülerindendir.

Doğada maddeler kimyasal döngü içinde yer alır. Enerji ise tek yönlü bir akış gösterir.

Su Döngüsü
Su döngüsü, suyun atmosferde ve yeryüzünde farklı kaynaklar arasındaki dolaşımıdır.
Buharlaşma, yoğunlaşma, yağış ve süzülme su döngüsünde görülen temel olaylardır.
Su okyanus, göl ve karalardan buharlaşma yoluyla atmosfere çıkar.

Canlılar suyu terleme ve solunumla atmosfere verir.
Suyun atmosferden yeryüzüne inmesi kar, dolu, yağmur, çiy ya da kırağı şeklinde olur.
Su, kutup bölgelerinde ve yüksek rakımlarda genellikle kar ve buz şeklinde bulunur.

Rüzgârla taşınma

Yağış Buharlaşma

Yüzey akışı ve yer altı suyu
Görsel 12: Su döngüsü

• Su döngüsü sırasında su, sürekli hâl değişimine uğrar. Su buzullarda katı, atmosferde
gaz, deniz ve okyanuslarda sıvıdır.
• Canlılar tarafından döngüye katılan suyun yaklaşık %90’ı bitkilerin gerçekleştirdiği
terleme olayıyla sağlanır.
• Biyosferdeki suyun yaklaşık %97’si okyanuslarda, %2’si buzullarda, %1’i ise ırmak, göl
ve yer altı suyu şeklinde tatlı su kaynaklarında bulunur.

120