Page 115 - DEFTERİM BİYOLOJİ 10

1.
Ekosistem Ekolojisi Bölüm

Su
• Su buharlaşarak atmosfere çıkar; yağmur, kar, dolu ve çiy şeklinde geri döner.
• Dünya’nın aşırı ısınmasını ve soğumasını önler, iklim kuşaklarının oluşmasını
sağlar. Kayaların parçalanmasında ve toprak oluşumunda etkilidir.
• Canlıların yumurtlamasını, gelişim hızını, yaşam süresini ve dağılışını etkiler.
• Sucul ortamların yüzeyinde oluşan buz tabakası, buzun altında kalan canlıların
sıcaklık değişimlerinden etkilenmesini önler.

• Sucul ortamlarda yaşayan fitoplanktonlar yeryüzündeki fotosentezin yaklaşık %80’ini
gerçekleştirir.
• Kurak ortama adapte olmuş bitkilerde gövde su depolar, kökler geniş alana yayılır,
yapraklar diken şeklindedir.

Ortam pH Değeri ve Tuzluluk
• Her canlının optimum olarak yaşayabildiği bir pH aralığı vardır. Topraktaki pH
değişimi, bitkileri ve bunlarla beslenen diğer canlıları etkiler.
• Yağışların artması, azalması ve doğru yöntemlerle yapılmayan sulamalar toprakta
tuzluluğun değişmesine neden olur. Tuzluluk değişimi toprağa bağlı yaşayan
ayrıştırıcıları, bitkileri ve dolayısıyla hayvan popülasyonlarını etkiler.

Toprak ve Mineraller
• Bitki örtüsü ve o alanda yaşayan hayvanlar toprağın özelliklerine göre dağılım
gösterir.
• Mineral içeriği, su tutma kapasitesi, gözenekli yapısı, pH değeri, tuzluluk değeri vb.
özellikler toprağın verimliliğini etkiler.
• Toprağın ekolojik dengesinin korunabilmesi için yapısına uygun ekim yöntemleri
uygulanmalıdır. Tarım ilaçları ve kimyasal gübreler kontrollü kullanılmalıdır.

Ekosistemin Canlı Bileşenleri
Ekosistemdeki canlılar, canlı bileşenler (biyotik faktörler) olarak adlandırılır.
Ekosistemdeki canlılar ekolojik nişlerine göre üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar
olarak gruplandırılır.

CANLILARDAKİ BESLENME ŞEKİLLERİ
Ekosistemi oluşturan canlı bileşenler çeşitli beslenme şekillerine sahiptir. Canlılar
beslenme şekillerine göre üreticiler, tüketiciler ve hem üreticiler hem tüketiciler
olmak üzere üç gruba ayrılır.

Görsel 2: Üretici (çimen), tüketici (çekirge) ve hem üretici hem tüketici (öglena) canlı örnekleri

115