Page 315 - Defterim - Felsefe 10
P. 315
TEST 4 KARMA TESTLER
1. Özgür irade, Tanrı, ahlaki açıdan doğru, zaman, 4. Düşünüre göre toplumsal yaşamdan, dinî inançlar-
yasa, olması gereken, mutluluk, nesnel, öznel, bil- dan ve bilimsel yolla elde edilen tüm görüşlerden,
gi vb. kavramlar tanımlandığında aslında her gün kanılardan ve önyargılardan arınmak gerekmekte-
kullanılan kavramların çoğunun karışık ve belirsiz dir. Bilinç böylece nesnelere ait özlerin ne olduğunu
olduğu ortaya çıkar. Çünkü hayatın en önemli so- dolaysız bir biçimde kavrayacaktır. Örneğin her-
rularından bazılarına cevap ararken düşüncelerin hangi bir insanın ten rengi, göz rengi, boyu, kilosu,
netleştirilmesi gerekir. Felsefe bu netliği sağlaya- cinsiyeti, inançları, dünya görüşü, sportif tercihleri
cak en önemli araçtır. Örneğin “Mutlu olmak için hep rastlantısaldır. Bunların her biri başka türlü
ne yapabilirim?” sorusuna cevap vermeden önce de olabilirdi. Kahverengi gözlü biri, mavi gözlü de
mutluluğun ne olduğu tanımlanmalıdır. Felsefe ta- olabilirdi. Tesadüfi olarak kısa boylu olan biri uzun
rihinde bu soruya cevap ararken mutluluğu tanım- boylu da olabilirdi. Bunlar bizim tesadüfî özellikle-
layan birçok filozofa rastlanır. rimizdir. Bu tesadüfî özellikler, insanın “öz” bilgisi-
Parçada felsefenin hangi işlevine daha fazla ne ulaşmamızı engeller. Yapılması gereken şey, boy,
vurgu yapılmıştır? cinsiyet, kilo, inanç, değer yargıları gibi insanda
A) Düşünmeyi sistematize etme tesadüfen öyle oluşmuş olan bir yığın nitelikleri bir
paranteze alıp bir kenara bırakmaktır. Böylece salt
B) Mantıksal çıkarımda bulunma bilincimizle o insana yöneldiğimiz zaman, geride o
C) Kavramları analiz etme insandan kalan “öz” bilgiye ulaşmış oluruz. Bizi
D) Mutlu olmanın yollarını bulma yanıltacak olan bütün rastlantısal, tesadüfi nitelik-
E) Düşünceye netlik kazandırma ler ortada yoktur.
Bu paragrafta dile getirilen görüş hangi felsefi
akıma aittir?
A) Descartes’ın düalizmine
2. Bugünkü felsefe dersinde sınıf arkadaşım doğru bil- B) Hegel’in idealizmine
ginin hem yalnızca akıl ile elde edileceğini hem de
yalnızca sezgi ile elde edileceğini savundu. Rasyo- C) Marks’ın materyalizmine
nalizmi savunurken bir yandan sa sezgiciliği savun- D) Whitehead’ın oluşçuluğuna
ması ilginçti. E) Husserl’ın fenomenolojisine
Bu durum aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?
A) Analoji
B) Doğruluk 1 0 . SINIF FELSEFE DEFTERİM
C) Gerçeklik
D) Tutarlılık 5. Viyana çevresi filozofları temsilcilerine göre anlam-
E) Akıl yürütme lı önermelerin bir grubu, “sentetik önermeler”dir.
Bunların doğrulanmaları için deney dünyasına baş-
vurmak gerekir.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi anlamlı
sentetik önermeye örnektir?
3. Hegel, bilgi anlayışında kısmen Kant’tan etkilen-
miştir. Kant’a göre bilgi, duyumla elde edilen ham A) Beyaz kedi, beyazdır.
malzemenin aklın a priori kalıplarında şekil alma- B) Üçgenin iç açıları toplamı 180 derecedir.
sıyla oluşur. Yani bilginin oluşumunda hem deney C) Bütün cisimler yer kaplar.
hem de zihin etkindir. Hegel ise bilginin oluşması D) Metaller ısıtılınca genleşir.
için deneyden gelen bilginin de zihin tarafından E) Bütün bekârlar evlenmemiştir.
oluşturulduğunu ileri sürer. Dolayısı ile bilgi zih-
nin bir ürünüdür. Hegel bilginin zihnin bir ürünü
olduğunu ileri sürerken zihinden kastettiği şey bir
bireyin zihni değildir. O Geist’in zihnidir. Geist, ev-
rensel bir akıldır ve öznel akıldan daha kapsamlı
tanrısal bir akıldır. 6. İnsanın içindeki mahkemedir. Kişinin kendi yapıp
Parçaya göre aşağıda verilenlerden hangisi etmeleri üzerine bir değerlendirme yapmasını sağ-
Hegel’in bilgi görüşüne uygun bir yargıdır? layan güçtür.
A) Bilgi, kavramsal ve soyut bir yapıdadır. Parçada sözü edilen kavram aşağıdakilerden
B) Olgulara dayanmayan bilgi güvenilmezdir. hangisidir?
C) Gerçeklik ancak sezgi yoluyla kavranabilir. A) Ahlak B) Erdem
D) Bilginin kaynağı deneyimdir. C) İrade D) Özgürlük
E) Bilgi, aklın ve deneyin bir araya gelmesiyle elde E) Vicdan
edilir.
313
